Difference between revisions of "Lazarus Tutorial/sq"

From Lazarus wiki
Jump to navigationJump to search
m (Removed doubled section title)
 
(17 intermediate revisions by 3 users not shown)
Line 84: Line 84:
 
Së pari, ekzekutimi nëpër kulmin e tryezës, është i titulluar '''“”Lazarus Editor vXXXXXX – project1””''' (i cili më pas do të modifikohet për të reflektuar emrin e projektit tuaj të hapur aktual). Kjo është dritarja kryesore kontrolluese e projektit tuaj, dhe përmban Main Menu (menynë kryesore) dhe Component Palette (paletë me komponentë).
 
Së pari, ekzekutimi nëpër kulmin e tryezës, është i titulluar '''“”Lazarus Editor vXXXXXX – project1””''' (i cili më pas do të modifikohet për të reflektuar emrin e projektit tuaj të hapur aktual). Kjo është dritarja kryesore kontrolluese e projektit tuaj, dhe përmban Main Menu (menynë kryesore) dhe Component Palette (paletë me komponentë).
  
<center>[[Image:LazMain_GTK2.png]]</center>
+
<center>[[Image:LazMain_GTK2-sq.png]]</center>
  
  
Line 94: Line 94:
  
 
Dritaret tjera të cilat mund të bëhen të dukshme gjatë punës: '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/projinsp.jpg Kontrolluesi i Projektit]''', i cili përmban detale të skedarëve të përfshira në projektin dhe lejon që të shtoni skedarë në ose të fshini skedarë prej projektit tuaj: dritarja e “Porosisë”, e cila i shfaq porosit e përpiluesit, gabimet ose raportet e progresit në projektin tuaj: nëse Lazarus është i startuar prej ndonjë terminali, terminali origjinal do të ngel i dukshëm dhe detalet e porosive të përpiluesit po ashtu janë të shtypura aty.
 
Dritaret tjera të cilat mund të bëhen të dukshme gjatë punës: '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/projinsp.jpg Kontrolluesi i Projektit]''', i cili përmban detale të skedarëve të përfshira në projektin dhe lejon që të shtoni skedarë në ose të fshini skedarë prej projektit tuaj: dritarja e “Porosisë”, e cila i shfaq porosit e përpiluesit, gabimet ose raportet e progresit në projektin tuaj: nëse Lazarus është i startuar prej ndonjë terminali, terminali origjinal do të ngel i dukshëm dhe detalet e porosive të përpiluesit po ashtu janë të shtypura aty.
 
  
  
 
=== Menyja Kryesore ===
 
=== Menyja Kryesore ===
  
=== Menyja Kryesore ===
+
For a detailed description of every menu item which is accessible from the Lazarus IDE Main Menu, please refer to the [[Main menu/sq]] page.
 
 
Vija e menysë kryesore përbëhet prej hyrjeve vijuese:
 
 
 
<u>S</u>kedar  <u>R</u>edakto  <u>K</u>ërko  <u>P</u>amje  <u>P</u>rojekt  <u>E</u>kzekuto  <u>K</u>omponentët  <u>V</u>egla  <u>M</u>jedis  <u>D</u>ritare  <u>N</u>dihmë
 
 
 
Si zakonisht, opsionet mund të përzgjidhen me vendosjen e kursorit të miut mbi opsionin e menysë dhe duke klikuar botonin e majtë të miut ose duke shtypur Alt-F në tastierën  (pajisur dritaren e menysë kryesore ka fokus: nëse nuk ka, shtypni TAB në mënyrë të përsëritur për kryerjen e  ciklit të fokusit nëpër dritaret e ndryshme derisa dritarja e dëshiruar ka titullin e saj të nënvizuar me ngjyrë). 
 
 
 
==== Nën-menyja e skedarit ====
 
 
 
 
 
==== The File sub-menu ====
 
<div class="floatright"> [[Image:FileMenu.png]] </div>
 
* '''Njësi e re''': Krijon Njësi të re të skedarit (burim i Pasca-it).
 
* '''Formë e re''': Krijon Formë të re:  të dyjat, dritarja vizuale në-ekran dhe burimi i Pascal skedarit të shoqëruar.
 
* '''I ri ...''': Ofron pop-up kuti të menysë([http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/menu-new.jpg screenshot]) me shumëllojshmëri të tipave të dokumenteve të reja për tu krijuar.
 
* '''Hap''': Ofron pop-up kuti të dialogut për t’ju mundësuar drejtim të sistemit të skedarit dhe zgjedhje për të hapur skedar të ri të që ekziston.
 
* '''Kthej Prapa''': Heq dorë nga ndryshimet e redaktuara dhe restauro skedarin në gjendjen origjinale.
 
* '''Hap të fundit''': Ofron listë të skedarëve të fundit të redaktuar dhe mundësi për të zgjedhur njërën prej tyre.
 
* '''Ruaj''': Ruaj skedarin aktual, duke përdorur emrin e tij origjinal. Nëse nuk ka emër, sistemi do të nxisë një (sikur Ruaj Si).
 
* '''Ruaj Si''': Lejon që të zgjidhni dosjen dhe skedarin për ruajtjen e skedarit aktual.
 
* '''Ruaj të gjitha''':  Ruan të gjitha skedarët të ngjitura për redaktorin, jo vetëm skedarin aktual të përzgjedhur.
 
* '''Mbyll''': Mbyll skedarin aktual, duke nxitur aty për aty për të ruajtur të gjitha ndryshimet e redaktuara..
 
* '''Mbyll të gjitha skedarët e redaktuar''': Mbyll të gjitha skedarët aktual të hapur në redaktorin. Shenjë gatishmërie për të ruajtur ndryshimet.
 
* '''Pastro dosjen''': Ofron dialog me një varg të filtrave që mundë të redaktohen për heqjen e skedarëve nga dosja aktuale. E dobishme për heqjen .bak skedarët dhe mbeturinat e Delphi projekteve të mëparshëm.
 
* '''Printo''':  Përdor printerin e sistemit për printim të skedarit të përzgjedhur. Kjo njësi e menysë nuk paraqitet në mënyrë të parazgjedhur, duheni të instaloni $Lazdir/components/printers/design/printers4lazide.pas dhe ri-përpiloni  IDE
 
* '''Rinis''': Rinis Lazarus –e dobishme nëse skedarët janë të .
 
* '''Braktis''': braktis Lazarus, mbas gatishmërisë për ruajtjen e gjithë skedarëve të redaktuar.
 
<div style="clear:both;"></div>
 
 
 
 
 
==== Nën-menyja e Redaktimit ====
 
<div class="floatright"> [[Image:EditMenu.png]] </div>
 
* '''Zhbëj''': Zhbën aksionin e fundit të redaktimit, duke lërë Redaktorin në gjendje pak para aksionit të fundit.
 
* '''Ribëj''': Ri-vendos aksionin e fundit i kthyer mbrapsht nga Zhbëj.
 
* '''Prit''': Largon tekstin e përzgjedhur ose njësitë e tij dhe i vendos në Kujtesën e Fragmenteve.
 
* '''Kopjo''': Bën kopje të tekstit të përzgjedhur, duke lënë origjinalin në vend dhe duke vënë kopjen në Kujtesën e Fragmenteve.
 
* '''Ngjit''': Vendos përmbajtjen e Kujtesës së Fragmenteve në pozicionin e kursorit. Nëse teksti është i përzgjedhur në pozicionin e kursorit përmbajtja e Kujtesës së Fragmenteve do të zëvendëson tekstin e përzgjedhur.
 
* '''Dhëmbëzo përzgjedhjen''': Zhvendos tekstin e përzgjedhur në të djathtë me vlerën e caktuar nga Mjedisi -> Opsionet e Redaktorit -> Përgjithshëm -> Blloko dhëmbëzimin. Ky tipar është i dobishëm për formatim të burimit të kodit tuaj Pascal për shfaqje të strukturës e Bllokut themelor.
 
* '''Mos dhëmbëzo përzgjedhjen''': Largon një nivel të dhëmbëzimit, duke zhvendosur tekstin në të majtë me vlerën e caktuar në Bllokun e dhëmbëzuar.
 
* '''Rretho përzgjedhjen''': Pajis pop-up meny me numër të opsioneve për rrethim logjik të tekstit të përzgjedhur (begin ... end; try ... except; try ... finally; repeat ... until; { ... } etc).
 
* '''Përzgjedhje me shkronja kapitale''': Konverto tekstin e përzgjedhur në shkronja kapitale.
 
* '''Përzgjedhje me shkronja jokapitale''': Konverto tekstin e përzgjedhur në shkronja jokapitale.
 
* '''Skeda që len hapësirë në përzgjedhje''': Konverton cilido skedë në tekstin e përzgjedhur në numrin e hapësirave të caktuara  nga Mjedisi ->  Converts any tabs in the selected text to the number of spaces specified by Environment -> Opsionet e Redaktorit -> Përgjithshëm -> Gjërësia e Skedës.  Numri i hapësirave (vendeve të lira) nuk është madhësi e fiksuar, por është numër që nevojitet për të mbushur gjerësinë e skedës që ka ngelur.
 
* '''Ndërpre vijat në përzgjedhje''': Nëse cilido vijë në tekstin e përzgjedhur ka më shumë se 80 karaktere ose numri i caktuar në If any lines in the selected text are longer than 80 characters or the number specified in Mjedisi -> Opsionet e Redaktorit -> Afisho -> Margjina e djathtë, atëherë vija është e ndërprerë në kufijtë e fjalës dhe është e vazhduar në linjë tjetër.
 
* '''Përzgjedhje e komentit''': Bën tekstin e përzgjedhur në [[Komente|komente]]  duke ndërfutur // në çdo vijë.
 
* '''Përzgjedhje pa koment''': Largon shenjat e komentit.
 
* '''Rendit përzgjedhjen''': Rendit vijat (ose fjalët ose paragrafët) alfabetikisht;  opsionet për ngjitje dhe ulje të renditur, i ndjeshëm dhe jo i ndjeshëm ndaj kapitaleve. Në mes të burimit të kodit të programit, me të vërtetë, nuk ka kuptim, por nëse keni listë do të duhet ti keni të renditur, kjo do të bën marifetin.
 
* '''Përzgjedh''': Lejon përzgjedhjen e blloqeve të tekstit. Opsionet përfshijnë përzgjedh të gjitha, përzgjedhje në kllapa gjarpërushe, përzgjedh paragrafin ose vijën etj.
 
* '''Ndërfut nga harta e karaktereve''': Lejon ndërfutje të simboleve jo-tastierë, sikur karakteret  e theksuar, të zgjedhur prej pop-up hartës së karaktereve.
 
* '''Ndërfut tekstin''': Shfaq pop-up menynë që lejon ndërfutje të tekstit normal si CVS fjalët çelëse (Autori, Data, Koka etj) ose GPL njoftim, emri i përdoruesit ose data aktuale dhe koha.
 
* '''Kodi i kompletuar''': Kompleton kodin në kursorin. Është kontekst i ndjeshëm dhe ju ruan shumë kohë. Për shembull: kompleton klasat, duke shtuar ndryshoret private, Kap dhe Vendos vetitë e metodave hyrëse dhe shton trupat e metodës. Një detyrë e ndryshores (p.sh. i:=3;) shton deklaratat e ndryshores. Në procedurat e caktuara  në vazhdim para, shton trupat e procedurës. Në detyrat e ngjarjeve (OnClick:=) shton saktësinë e metodës dhe trupin e metodës. Shikoni [[Lazarus IDE Tools]].
 
* '''Ekstrakto procedurën''': Përdor tekstin e përzgjedhur  (deklarim apo varg deklaratash) për formim të një procedure të re.
 
<div style="clear:both;"></div>
 
 
 
==== Nën-menyja për Kërkim ====
 
<div class="floatright"> [[Image:SearchMenu.png]] </div>
 
* '''Kërko''': Ngjashëm si aftësitë pothuaj se në të gjitha redaktorët grafik tekstual: pop-up kutia e dialogut shfaqet duke lejuar hyrjen e vargut të kërkuar tekstual, me opsione për  kapitale, fjalëve të plota, origjinë, fushë dhe drejtim i kërkimit.
 
* '''Gjej tjetër, Gjej të mëparshmen: Kërko prapë vargun e futur tekstual të mëparshëm, në drejtimin e caktuar.
 
* '''Kërko në skedarë''': Kërko për vargun tekstual në skedarët: pop-up dialog me opsione të gjitha skedarët e hapur, të gjitha skedarët në projekt, ose gjithë dosjet; maskim në dispozicion për përzgjedhje të tipave të skedarit.
 
* '''Zëvendëso''': Ngjashëm me '''Gjej''';  paraqet pop-up dialog me vend për të futur vargun e kërkuar tekstual dhe tekstin e zëvendësuar, dhe opsionet për kapitale, drejtim, etj.
 
* '''Kërkim në rritje''': Kërko për vargun derisa jeni duke hyrë në vargun e kërkuar. Shembull: mbasi që të zgjidhni “Kërkim në rritje” nëse shtypni “1” i pari “1” do te jetë i shprehur. Në pastaj shtypni “a”, redaktori do të gjej “la” tjetër, dhe kështu me radhë.
 
* '''Shko në vijë''': Zhvendos kursorin e redaktuar në vijën e caktuar në skedarë.
 
* '''Kërce prapa''': Kërce deri tek pozicioni i mëparshëm. Çdoherë gjatë gjetjes së gabimit ose gjetjes së deklaratës, IDE e ruan burimin e pozicionit aktual. Me këtë funksion ju mundeni të kërceni prapa në histori.
 
* '''Kërce përpara''': Kërce tek pozicioni tjetër. Zhbëj kërcimin prapa.
 
* '''Shto pikë kërcimi në histori''': Shto burimin e pozicionit aktual në kërcim në histori.
 
* '''Pamja e Kërcim-Histori''': Shikoni listën e pikave kërcyese: '''Ende nuk është e zbatuar'''.
 
* '''Kërce deri tek gabimi tjetër''', '''Kërce deri tek gabimi i mëparshëm''': Kërce deri tek pozicionet në skedarin burimor, të gabimit të raportuar tjetër apo të mëparshëm.
 
* '''Vendos shenjën e referimit të lirë''': shëno vijën aktuale ku kursori është i vendosur me shenjë të referimit të numëruar që është në dispozicion (e lirë) dhe shtoni këtë në listën e shenjave të referimit. Shënoni atë se pop-up menyja (e arritur me klikimin e djathtë me miun në vijën e duhur në skedarin burimor) jep diapazon më të gjerë të opsioneve të Shenjave të referimit, duke mundësuar numri i shenjave të referimit të jetë i caktuar ose duke mundësuar që përdoruesi të kërcen deri tek shenjë të referimit të numëruar, e jo vetëm tek të tjerët apo të mëparshmet.
 
* '''Kërce deri tek tjetër shenjë e referimit''', '''Kërce deri tek shenja e mëparshme e referimit''': Kërce deri tek tjetër shenjë e referimit ose e mëparshme në vargëzimin numerik.
 
* '''Gjej tjetër mbarim të bllokut të kodit''': Nëse është pozicionuar në '''begin''', e gjen  '''end''' që korrespondon ose anasjelltas.
 
* '''Gjej bllokun e kodit fillim''': Zhvendos në '''begin''' e procedurës ose funksionit në të cilën kursori është i vendosur.
 
* '''Gjej deklaratën në kursorin''': Gjen vendin në të cilin identifikuesi i përzgjedhur është i deklaruar. Kjo mund të jetë në të njëjtin skedar ose në tjetër skedar i sapo hapur në Redaktorin, nëse skedari nuk është i hapur, do të hapet (pra nëse procedura apo funksioni janë të deklaruar, për shembull, <u>classesh.inc </u>, kjo do të hapet në Redaktorin).
 
* '''Hap emrin e skedarit në kursorin''': Hap skedarin i cili emër është i përzgjedhur në kursorin. E dobishme për kërkim në <u> Përfshin </u> skedarë ose skedarë që përmbajnë <u> Njësi </u> tjerë të përdorur në projektin.
 
* '''Shko në treguesin e përfshirë''': nëse kursori është i pozicionuar në skedarin i cili është  i <u>Përfshirë</u> në skedarë tjetër, shkon në vendin në tjetrin skedarë që ka <u>Përfshij</u> skedarin.
 
'''<div style="clear:both;"></div>
 
* ''Gjej Referencat e Identifikuesit''': Krijon listë e të gjitha vijave në skedarin aktual, ose projektin aktual ose të gjitha skedarët e ngjiturë, në të cilat identifikuesi është i  referuar.
 
* '''Riemërto Identifikuesin''': Lejon zhvilluesin të riemëron identifikuesin. Pop-up menyja pyet zhvilluesin të përcakton se a do të ndodh riemërim vetëm në skedarin aktual, ose nëpërmjet projektit, apo në të gjitha skedarët e hapur apo të ngjitur, etj. Ju mundeni  të riemëroni dhe identifikuesin nëse ndodhet dhe në komente. Mund të përdorni këtë veti, për shembull, nëse përpiluesi ka treguar se identifikuesi vetëm se ekziston, pra ju duhet emërtim i ri për identifikuesin tuaj.
 
* '''Lista e Procedurës''': Krijon listë prej të gjitha Procedurave dhe Funksioneve në skedarin aktual, me numrat e vijave ku ato janë të përcaktuara.
 
 
 
==== Pamja e  nën-menysë ====
 
<div class="floatright"> [[Image:ViewMenu.png]] </div>
 
Kontrollon paraqitjen e dritareve të ndryshme dhe paneleve në ekran.
 
* '''Kontrollues i Objektit''': Dritarja e cila zakonisht zë anën a majtë të Tryezës, dhe paraqet vetitë e Formës që gjendet në tryezë. Duke klikuar me miun në cilëndo komponentë të formës do të bën që detalet e komponentës të paraqiten në Kontrolluesin e Objekteve. Në krye është paneli i cili shfaq strukturën-dru të projektit aktual dhe komponentët e formës munden në mënyrë opsionale të përzgjidhen në këtë panel: kjo do të shkakton që detalet përkatës të paraqiten në Kontrolluesin e Objektit. Paneli kryesor më i ulët ka dy skeda që lejojnë përzgjedhje të “Vetive” ose “Ngjarjeve” të paraqiten. Përzgjedhja e “Vetive” shkakton veti sikur emër, ngjyrë, emërtim, font, madhësi, etj të paraqiten: ka dy kolona, e majta që shfaq vetinë, e djathta paraqet vlerën e shoqëruar me atë veti. Përzgjedhja e “Ngjarjeve” paraqet dy kolona: e majta liston ngjarjet e mundshme sikur MouseClick ose KeyDown me atë komponentë, dhe e djathta shfaq aksionin që rezulton prej asaj ngjarje. Nëse nuk ka asnjë aksion të përcaktuar, atëherë me klikimin në kutinë e duhur ose mbi <div class="box">...</div> botonin shkakton paraqitjen e Redaktorit burimor, me kursorin tashmë të pozicionuar në procedurën e deklaruar dummy, në gjendje pritje për të shtypur kodin e caktuar të ngjarjes.
 
* '''Redaktori burimor''': Dritarja kryesore në të cilën kodi burimor është i redaktuar. Është më e pëlqyer se ma shumë redaktor tjerë grafik tekstual, ku miu mundet të zhvendos  kursorin mbi tekstin e paraqitur dhe me klikimin e botonit të majtë të miut derisa e zvarrit miun do të përzgjedh dhe nënvizon testin. Klikimi i djathtë i miut paraqet pop-up menynë, përfshin Redakto Prej të zakonshëm, Kopjo dhe Ngjit funksionet, “Gjej Deklaratën” dhe “Hap skedarin në kursorin”. Kreu i dritares të redaktorit burimor  ka numër të skedave, që i përkasin skedarëve që janë të hapur për projektin aktual; me klikimin e cilësdo skedë e bën atë skedar të dukshëm dhe mund të zhvendoseni ngadalë prej skedari në skedar, duke kopjuar dhe ngjitur ndërmjet skedarëve dhe duke kryer pothuaj se gjitha funksionet normale. Redaktori burimor plotëson sintaksën e theksuar të ngjyrës në kod, me ngjyra të ndryshme për shenjat e pikësimit, komentet, konstanta të vargjeve, etj. Po ashtu do të mirëmban nivelin e  kryeradhës prej vijës më vijë gjatë të shkruarit në kod, derisa nuk e ndëroni kryeradhën. Funksioni dhe paraqitja e Redaktorit burimor mundet të konfigurohen prej Menysë Kryesore duke përzgjedhur Mjedisi -> Opsionet e Redaktorit dhe pastaj me përzgjedhjen e një prej më shumë skedave në pop-up kutinë e dialogut.   
 
* '''Eksplorues i Kodit''': Dritare zakonisht e vendosur në të djathtë të Tryezës që paraqet, në formë druri, strukturën e kodit në njësinë ose programin aktual. Zakonisht hapet me vetëm emrin e Njësisë dhe degëzohet për pjesët e  ndërfaqes dhe kryerjes, duke klikuar mbi <div class="box">+</div> kutinë në të majtë në cilëndo degë do të hap nën-degët dhe stilet e saj, në më shumë detale, përderisa konstantat individuale, tipat dhe ndryshoret janë të paraqitura mirë sikur deklarime të procedurave dhe funksioneve. Nëse ndryshoni skedarin e paraqitur në dritaren e Redaktorin burimor, duhet që të klikoni në Fresko botonin e Eksploruesit të kodit për të paraqitur strukturë e re të skedarit
 
* '''Njësitë...''': Hap pop-up dritaren e dialogut  me listë të skedarëve në projektin aktual. Me klikimin e miut mbi emrin e skedarit e përzgjedh atë skedarë; klikoni mbi Hap për të paraqitur atë skedar në Redaktorin burimor. Me kontrollimin e Multi kutisë lejon disa skedarë të përzgjidhen njëherësh, dhe ato do të hapen në Redaktorin burimor (por vetëm një në kohën e duhur do të paraqitet). Ky Opsion i Menysë është disi sikur Projekt -> Opsion i Kontrolluesit të Projektit, por vetëm paraqet listën e skedarëve Njësi dhe lejon që ato të hapen.
 
* '''Format...''': Hap pop-up dritare të dialogut me listë të Formave në projektin aktual, dhe lejon përzgjidhje të një apo më shumë që të shfaqen.
 
* '''Paraqit Varësinë e Njësisë''': Hap pop-up dritaren e dialogut qa paraqet, në formë druri, strukturën e varësisë e skedarit të njësisë të hapur aktual. Numri më i madh i skedarëve të listuar si varësi do të kenë kutitë <div class="box">+</div> e tyre, të cilat lejojnë varësinë e skedarëve individual të eksplorohen.
 
* '''Nyjëzo formën / pamje e njësisë F12''': Nyjëtimi qoftë i Redaktorit burimor apo Formës aktuale është i vendosur në shtresën e sipërme të Tryezës i vënë në fokus. Nëse Redaktori burimor ka fokusin, atëherë ju mundeni të redaktoni kodin burimor; nëse Forma ka fokusin e dhënë, mundeni të manipuloni komponentët në tryezën dhe redaktoni shfaqjen e Formës. Mënyra më e lehtë për nyjëtim të paraqitjes në mes Redaktorit dhe Formës është përdorimi i F12 çelësit në tastierën, por efekti i njëjtë është i arritur me përzgjedhje të këtij opsioni në Menynë Kryesore.
 
* '''Porosit''': Dritarja që shfaq porosit e përpiluesit, shfaq progresin e përpilimeve të suksesshme apo listave të gabimeve të gjetura.
 
* '''Rezultate të kërkimit''': Dritarja që shfaq rezultatet e gjetjeve në skedarët..
 
* '''Korrigjo dritaret''': Hap pop-up menynë me disa opsione për funksionim dhe konfigurim të Korrigjuesit. Shikoni nën, ku  [[#The_Debugger|debugger]] është i përshkruar.
 
<div style="clear:both;"></div>
 
 
 
==== Nën-menyja e Projektit ====
 
<div class="floatright"> [[Image:ProjectMenu.png]] </div>
 
* '''Projekt i Ri''': Krijoni projekt të ri.  Pop-up dritarja e dialogut paraqitet duke ofruar zgjedhje të tipave të projekteve për tu krijuar.
 
* '''Projekt i Ri nga skedari''': Dritarja e dialogut për Drejtim paraqitet, duke lejuar përzgjedhje të skedarit prej nga të krijohet projekt i ri.
 
* '''Hap Projekt''' Hap projekt i cili është tashmë i krijuar dhe ruajtur. Dialogu drejtues paraqitet me listë të skedarëve Lazarus Project Information (.lpi) prej nga emri i projektit mund të zgjidhet.
 
* '''Hap Projektin e Fundit''': Paraqet pop-up listë të projekteve të fundit në të cilat keni punuar, she lejon zgjedhjen e njërës prej tyre.
 
* '''Ruaj Projektin''': Ngjashëm sikur Skedarë -> Ruaj:  të gjithë skedarët e projektit aktual janë të ruajtur; nëse ato nuk janë të ruajtur më parë, do të nxisë për emërim të skedarit, ngjashëm sikur Ruaj Si...
 
* '''Ruaj Projektin Si...''': Nxis për emërim të skedarit për ruajtje të projektit. Emërtim i parazgjedhur i skedarit i Project.lpi është i ofruar, por ju mundeni të zgjidhni emërtim tuaj. Lazarus nuk do të ju lejon që të përdorni emërtim të njëjtë për Projektin dhe Skedarin e Njësisë (shiko Lazarus Udhëzuesin#Lazarus skedarët| poshtë]]).
 
* '''Publiko Projektin''': Krijon kopje të tërë projektit. Nëse dëshironi ti dërgoni ndokujt vetëm parametrat për përpiluesin dhe burimet të kodit tuaj, ky funksion është miku juaj. Dosja e Projektit normal  përmban shumë informacione. Numri më i madh i tyre nuk është i nevojitur të publikohet: skedari .lpi përmban informacion për sesionin (sikur pozicioni i shenjës për të futur diçka në tekst dhe shenjat e referimit të njësive mbyllëse) dhe dosja e projektit përmban shumë skedarë .ppu, .o dhe ekzekutues. Për të krijuar lpi skedarë me vetëm informacionin bazë  dhe vetëm burimet, me të gjithë nën dosjet përdorni “Publiko Projekt”. Në dialogun mundeni të vendosni filtrin përjashtues dhe përfshirës dhe me komandën pastaj mundeni të përmblidhni  daljen në një arkiv. [[Lazarus IDE Veglat]]
 
* '''Kontrollues i Projektit''': Hap pop-up dialogun me paraqitje të skedarëve sikur druri në projektin aktual. Lejon që të shtoni, hiqni ose hapni skedarët e përzgjedhur  ose të ndryshoni opsionet e projektit. 
 
* '''Opsionet e projektit...''': Hap pop-up dritaren e dialogut me skeda për opsione të parametrave për Aplikacionin (Titull, Emërtim i Objektivit Dalës), Forma (lejojnë që të përzgjidhni midis formave në dispozicion, duke bërë to Auto-krijo në fillim të aplikacionit) dhe Info (duke përcaktuar qoftë informacioni i redaktorit duhet që të ruhet për skedarët e mbyllur apo vetëm skedarët e projektit).
 
* '''Opsionet e përpiluesit ...''': (Së fundi i zhvendosur këtu prej Menysë Ekzekutuese) Hap dritare me skeda me më shumë faqe që mundëson konfigurim të përpiluesit. Skedat përmbajnë “Shtigje” që lejon përcaktimin e shtigjeve kërkues për njësite, përshijnë skedarët, libraritë, etj, po ashtu dhe lejon zgjedhjen e tipave të veglave për format (gtk, gnome, win32); '''Analizë gramatikore''' lejon zgjedhjen e rregullave për analizë gramatikore të programeve burimore;
 
'''Kodi''' lejon zgjedhjen për përshtatje të programeve më të shpejta apo më të vogla, zgjedhje të procesorit objektiv, tipave të kërkimit, heap madhësinë etj; '''Lidhje''' lejon zgjedhje si të përdorni korrigjimin, libraritë statike apo dinamike dhe përcjellje të opsioneve nëpër lidhësin;
 
'''Porositë'''  të përcaktoni çfarë tipi të porosive do të krijohen gjatë gabimeve;
 
'''Të Tjera''' lejon vendosmëri për përdorim të konfigurimit të skedarit (fpc.cfg) ose disa skedarëve tjerë;
 
'''I trashëguar''' shfaq diagramin e strukturës në formë druri për të treguar si opsionet janë trashëguar prej njësive që tashmë janë inkorporuar;
 
'''Përmbledhje''' lejon p ë caktimin e komandave t ë  ekzekutohen para apo pas përpiluesi të  jetë  startuar dhe lejon përdorimin e Bën skedarë.
 
* '''Shto skedarin redaktues në Projekt''': Shto skedarin që aktualisht është duke u redaktuar në Projektin.
 
* '''Largo nga Projekti''': Jep pop-up meny të skedarëve në dispozicion për largim nga Projekti.
 
* '''Paraqit burimin''': Cilido skedarë që ta redaktoni, do tju kthen prapa në skedarin e programit kryesor (.lpr) apo skedari kryesor .pas nëse nuk ka .lpr.
 
* '''Paraqit Listën TëBëj ''': Hap kutinë e dialogut me listë të elementeve TëBëj të shoqëruar me këtë projekt. Kjo do të liston çdo TëBëj koment në projektin tuaj (vijat filluese //TODO) dhe çdo tjetër në lazarus njësitë të cilat keni përdorur. Duheni që të Freskoni elementet TëBëj në dialogun (duke përdorur botonin e simbolit shigjetë në shiritin e veglave) para se të paraqitet ‘ToDos’ i ri. Kolona e parë e TëBëj listës përmban numra që keni rezervuar në komentet tuaja TëBëj; koment i thjeshtë //TODO do të paraqitet si zero, por komenti prej /TODO999 (për shembull) do të vendos numrin 999 në kolonën e parë. Mbani mend  se nuk duhet të ketë në vijën para //TODO dhe komentet TëBëj të shtuara mbas ruajtjes së fundit nuk do të shfaqen!
 
 
 
Opens a dialog box with a list of ToDo items associated with this project. This will list any ToDo comments in your project (lines commencing //TODO), and any others in the Lazarus units you have used. You need to Refresh the ToDo items in the dialog (using arrow symbol button of toolbar) before new 'ToDos' appear. The first column of the ToDo list contains numbers you have allocated to your ToDo comments; a simple //TODO comment will appear as a zero, but a comment of //TODO999 (for example) will place the number 999 in the first column. Remember there should be no spaces on the line before //TODO and ToDo comments added after the last save will not be shown!
 
 
 
==== Nën-menyja për ekzekutim  ====
 
<div class="floatright"> [[Image:RunMenu.png]] </div>
 
* '''Ndërto''': Shkakton Lazarus të ndërton (p.sh. përpilon) cilindo skedarë në projektin që është ndryshuar që prej ndërtimit të fundit.
 
* '''Ndërto të gjitha''': Ndërton të gjitha skedarët në projektin, qoftë ka apo nuk ka pasur çfarëdo ndryshimi.
 
* '''Ndërprit ndërtimin''': Ndërprit procesin e ndërtimit gjatë ekzekutimit – ose keni mbajtur mend se keni bërë diçka gabim dhe dëshironi ta ndërpritni ndërtimin ose sistemi duket se ka kaluar shumë kohë dhe diçka qartë nuk është në rregull.
 
* '''Ekzekuto''': Kjo është mënyra e zakontë për shartimin e përpiluesit , nëse përmbledhja është e suksesshme, të startohet ekzekutimi i aplikacionit. Çka me të vërtetë ndodhë nëse Lazarus ruan kopje në skedarët tuaj, pastaj starton përpiluesin dhe lidhësin, pastaj fillon ekzekutimin e fundit të programit të lidhur binar.
 
* '''Pauzë''': Ndërprit ekzekutimin e programit aktual që rrjedh. Kjo lejon që ju të shqyrtoni çdo dalje që është krijuar; ekzekutimi mund të vazhdohet duke përzgjedhur “Ekzekuto” prapë.
 
* '''Hap brenda''': Përdoret në lidhje me korrigjuesin, shkakton ekzekutim të programit nga një hap në kohë të caktuar. 
 
* '''Hap mbi''': Shkakton ekzekutim në hapa deri në deklarimin e etiketuar, pastaj kërcen
 
deklarimin e etiketuar dhe vazhdon ekzekutimin me shpejtësi normale. E dobishme kur tentojmë të izolojmë deklarim që paraqet gabim logjik.
 
* '''Ekzekuto në kursor''': Shkakton ekzekutim në shpejtësi normale (p.sh. JO një deklarim në kohë të caktuar) derisa deklarimi është i arritur kur kursori është i vendosur; pastaj ndalet. Vazhdoni ekzekutimin në shpejtësinë normale duke përzgjedhur “Ekzekuto”.
 
* '''Ndal''': Shkakton ekzekutim të programit që rrjedh. Nuk mund të vazhdohet duke përzgjedhur “Ekzekuto”; kjo do të starton programin prapë prej fillimit (përmbledhje e serishme nëse ka nevojë).
 
* '''Ekzekuto Parametrat''': Hap pop-up dritare të multi faqes që lejon opsionet e vijës-komanduese dhe parametrave të kalojnë nëpër program për tu ekzekutuar; lejon përzgjedhje të paraqitjes për ekzekutim të programit (p.sh. terminali X i largët mund të përdoret në Linux); disa ndryshore të mjedisit të sistemit mund të parandalohen. Një përdorim shumë i rëndësishëm të kësaj nën-menyje është aktivimi i dritares të terminalit në të cilën konsola hyrëse/dalëse tradicionale Pascal është e paraqitur. Nëse jeni duke zhvilluar program  konsol-modë në Pascal (ndonjë që nuk përdor Ndërfaqe Grafikë e Përdoruesit (GUI) në format e saj, butonave dhe kutive) atëherë mundeni të kontrolloni kutinë për “Përdor lëshim të Aplikacionit”. Nëse bëni për herë ë parë dhe provoni vargëzimin Përpilo/Ekzekuto, me siguri do të kapni porosi të ashpër që thotë"xterm: Can't execvp /usr/share/lazarus//tools/runwait.sh: Permission denied". 
 
: Nëse kjo ndodh, duhet që të ndryshoni lejet në skedarin e duhur (për shembull duke përdorur chmod +x ''emërtim'' ose duke përdorur veglën e Windows-it për ndryshime të lejeve); mundeni ta bëni këtë si rrënjë. Pas kësaj çdo herë që lëshoni programin tuaj, kuti konsole do të shfaqet dhe gjithë teksti juaj i/o (readln, writeln etc) do të paraqitet në të.
 
: Pasi që programi ka mbaruar me ekzekutim, porosi “Shtyp Fut” paraqitet në ekran. Kështu që çdo dalje që programi juaj ka krijuar do të ngel në ekran deri sa keni shansin ta lexoni; mbasi që të shtypni ‘fut’ konsol dritarja mbyllet.
 
: '''Shënim:''' sikur versioni aktual, nuk ka komandë konsole të përgatitur  për përdoruesit e Windows-it. Përderisa  ekipi Lazarus e adreson atë, vija vijuese duhet të punon (në WinXP – dikush ju lutemi përditëso për tjerë Windows-a)
 
C:\Windows\system32\cmd.exe /C ${TargetCmdLine}
 
: Shiko udhëzuesin e ndarë në [[Console Mode Pascal]] programim..
 
* '''Rivendos korrigjuesin''': Rivendos korrigjuesin në gjendjen origjinale, kështu që pikat e ndalimit dhe vlerat e ndryshoreve, etj. Janë të harruara.
 
* '''Ndërto Skedar''': Përpilo (ndërto) vetëm skedarin që aktualisht është i hapur në Redaktorin.
 
* '''Ekzekuto Skedarin''': Përpilo, lidh dhe ekzekuto vetëm skedarin aktualisht të hapur.
 
* '''Konfiguro Ndërtim + Ekzekuto Skedar''': Hap dritare me skedarë me multi-faqe me opsione për mundësi për ndërtim të vetëm këtij skedari kur “Ndërto Projekt” është i përzgjedhur, lejon përzgjedhje të dosjes punuese, përdorim të Macro-ve të ndryshme, etj. Pastaj Ndërton dhe Ekzekuton skedarin.
 
:Këto tre opsionet e fundit mundësojnë që ju të hapni (dhe mirëmbani) test projektin. Përdorni Skedar -> Hap për hapjen e .lpr skedarit, duke shtypur anulo në dialogun tjetër për të hapur këtë skedar si “normal source” skedarë.
 
 
 
<div style="clear:both;"></div>
 
 
 
==== The Package sub-menu ====
 
* '''Open Package''': Displays a [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/OpenPackageSnapshot.png list of installed packages], with an invitation to [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/PackageContentsSnapshot.png open one or more of them], or to select various general or compiler options.
 
* '''Open Package File''': Open one of the files in the selected package.
 
* '''Open Recent Package''': Open a package that was opened recently.
 
* '''Add Active Unit to Package''': Place the unit file (currently in the editor) into a package.
 
* '''Package Graph''': Displays a [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/kbdata/PackageGraphSnapshot.png graph] showing the relationships of the packages currently being used (if you aren't using any other packages, the Lazarus package and the FCL and LCL will be displayed).
 
* '''Configure custom components''': If you have created some components, allows you to configure them.
 
 
 
==== The Tools sub-menu ====
 
<div class="floatright"> [[Image:ToolsMenu.png]] </div>
 
* '''Configure custom tools''': Allows the user to add various external tools (usually macros) to the toolkit
 
* '''Quick syntax check''': Perform a quick check of the syntax in your source file without actually compiling anything.  Essential step in developing long or complicated programs, where you don't want to waste time compiling if the code is wrong.
 
* '''Guess unclosed block''': useful utility if you have a complex nested block structure and you have left out an 'end' somewhere
 
* '''guess misplaced IFDEF/ENDIF''': useful if there is a complex or nested macro structure and you think you have left out an ENDIF directive
 
* '''Make resource string''': Makes the selected string a resource string by placing it in the resourcestrings section. An advantage of resource strongs is you can change them without the need to recompile your project!
 
* '''Diff''': Allows comparison between two files (or, usually, two versions of the same file) to find differences.  Options to ignore white space at beginning or end of lines or differences in line termination:  CR+LF versus LF).  Useful for checking if there have been changes since last CVS update etc.
 
* '''Check LFM file in editor''': Allows inspection of the LFM file which contains the settings that describe the current form
 
* '''Convert Delphi unit to Lazarus unit''': Helps in porting Delphi applications to Lazarus;  makes the necessary changes to the source file.  See [[Lazarus For Delphi Users]] and [[Code Conversion Guide]].
 
* '''Convert DFM file to LFM''': For porting from Delphi to Lazarus:  converts the Form Description files from Delphi to Lazarus.  See [[Lazarus For Delphi Users]] and [[Code Conversion Guide]].
 
* '''Build Lazarus''': Launches a re-build of Lazarus from the most recently downloaded or updated SVN files.  Hit the button and sit back to watch it happen! (track the process on your '''Messages''' window).
 
* '''Configure "Build Lazarus"''': Allows the user to determine which parts of Lazarus should be re-built, and how.  For example, you could select to have just the LCL re-built, or to have everything except the examples built;  you can select which LCL interface to use (ie which set of widgets), and you can select the target operating system and specify a different target directory.
 
<div style="clear:both;"></div>
 
 
 
==== The Environment sub-menu ====
 
<div class="floatright"> [[Image:EnvironmentMenu.png]] </div>
 
* '''Environment options''': Displays a multi-page window with tabs for
 
** '''Files''' - allowing the user to specify path to default directory, compiler, source directory and temporary directory for compilation;
 
** '''Desktop''' - options for Language, Auto save behaviour, saving desktop properties, hints for component palette and speed buttons;
 
** '''Windows''', to allow specification of size and behaviour of the various windows;
 
** '''Form Editor''' - choose colours for editing forms;
 
** '''Object Inspector''' - choose colour and height of items;
 
** '''Backup''' - specify how to backup files when editing;
 
** '''Naming''' - specify what extension to use in naming pascal files ('.pp' or '.pas'), whether to save files with names in lowercase, whether to perform auto-delete or auto-rename.
 
* '''Editor options''': Multi-page window, with tabs for
 
** '''General''' - determines behaviour like auto-indent, bracket highlighting, drag-drop editing, scrolling, syntax highlighting, showing hints, size of block indent and tabs, limit of Undo;
 
** '''Display''' - options for showing line numbers, presence of gutters, size and type of font for editor, and contains a preview panel showing the colours of the various syntax features such as comments, directives, punctuation, errors and breakpoints; 
 
** '''Key Mappings''' - options to select Lazarus or Turbo Pascal scheme;
 
** '''Color''' - allows choice of colour scheme for text features, for a number of language types such as Object Pascal, C++, Perl, HTML, XML and shell scripts. It shows preview panel again (for whichever language is selected);
 
** '''Code Tools''' - allows selection of features like Identifier Completion, tooltips, specification of template file names, specific templates for code completion.
 
* '''Debugger Options''': Multi-page window with tabs for
 
** '''General''' - choose debugger: none, GNU debugger (gdb) or gdb through SSH, specify search paths for debuggers,and specific options for chosen debugger;
 
** '''Event log''' - specify whether to clear log on run, and which messages to display;
 
** '''Language Exceptions''' - select which exceptions can be ignored;
 
** '''OS Exceptions''' - allows user to add certain signals which apply to current operating system (not implemented).
 
* '''Code Tool Options''': Multi-page window, tabs for 
 
** '''General''' - Allows entry of additional source search paths, specify Jumping Method;
 
** '''Code Creation''' - determines whether created code is added before or after certain features;
 
** '''Words''' - determines whether Pascal keywords are to be entered in upper or lower case, or as Capitalised Words;
 
** '''Line Splitting''' - establish rules about where lines are allowed to be split (before or after punctuation, after keywords etc);
 
** '''Space''' - decide whether a space is to be added automatically before or after certain syntactic features such as keywords or punctuation marks.
 
* '''Code Tools Defines Editor''': Here you can see all IDE internal definitions to parse sources. You will see all the defines, unit, source, include paths for all source directories. Beginning with the settings of the current FPC, the defines for the Lazarus Source directory, all package directories and project directories.
 
Most of these settings are auto generated and read only.
 
  
 +
=== Shiriti i Botonit ===
  
* '''Re-scan FPC Source directory''' Looks through the directory again. Lazarus uses the fpc sources to generate correct event handlers and while looking for declarations. If somebody changes the directory in the environment options, then this directory is rescanned, to make sure lazarus uses the version stored in that location. But if this directory has changed without lazarus noticing, then you may get some errors when designing forms or doing "Find declaration". If you get such an error, you can do two things:
+
Shiriti i vogël i veglave në të majtë të dritares kryesore të redaktorit, vetëm ma poshtë se Menyja Kryesore dhe në të majtë të Paletës me Komponentë, përmban bashkësi të butonave të cilat përsërisin zgjedhjet e Menysë Kryesore që përdoren më shpesh:
*# Check the fpc source directory setting in the environment option.
+
: '''Njësi e Re''',  '''Hap''' (me shigjetën-poshtë për paraqitje të listës lësho-poshtë të skedarëve që përdoren më shpesh), '''Ruaj''', '''Ruaj të gjitha''', '''Formë e Re''', '''Ndryshim të gjendjes Formë/Njësi''' (p.sh. shfaq ose formën ose burimin e kodit e), '''Paraqit Njësitë''', '''Paraqit Format''', '''Ekzekuto''' (p.sh. përpilo dhe Ekzekuto), '''Pauzë''', '''Hap Brenda''', '''Hap Mbi''' (dy të fundit janë funksione Korrigjuese).
*# Re-scan FPC source directory.
 
  
==== The Windows sub-menu ====
+
== Paleta e Komponentëve ==
<div class="floatright"> [[Image:WindowsMenu.png]] </div>
 
Contains a list of the currently opened files and the available windows such as '''Source Editor''', '''Object Inspector''' and '''Project Inspector'''.  Clicking on the name of one of the windows brings it to the foreground and gives it focus.
 
<div style="clear:both;"></div>
 
  
==== The Help sub-menu ====
+
Shiriti i veglave i skeduar paraqet numër të madh të ikonave që paraqesin komponentët që zakonisht përdoren për ndërtimin e Formave.
  
At present this has three selections:
+
Secila skedë shkakton paraqitjen e bashkësive të ndryshme të ikonave, duke përfaqësuar grup funksional të komponentëve. Ikona më në te majtë në çdo grup të skeduar është shigjetë e pjerrët që gjendet në anën e majtë, i ashtuquajtur Vegël Përzgjedhëse. Nëse lejoni kursorin e miut të rri pezull mbi cilëndo prej ikonave në Paletën e Komponentëve, duke mos klikuar mbi ikonën, titulli i asaj komponentë do të del lartë (pop-up). Shënoni se cilido titull fillon me ‘T’ – kjo tregon ‘Tipi’ ose më saktësisht ‘Klasëa’ prej komponentësh. Nëse përzgjidhni komponentë për shtim në formë, [[Klasa]]  shtohet në '''[[Tipi|tipi]]'''  pjesën e '''[[Ndërfaqe|ndërfaqe]]pjesë e  [[Njësi]] (zakonisht si pjesë e përgjithshme të TForm1) dhe “instancë” e asaj klase shtohet në '''[[Var|var]]''' pjesën (zakonisht sikur ndryshore e Form1). Cilado “Metodë” që e konceptoni për përdorim nga Forma ose Komponentët (p.sh.[[Procedura]]t ose [[Funksione]]t) do të vendosen në '''[[Implementim| implementim]]''' pjesën e Njësisë.
* '''Online Help''' which at present opens a browser window that contains a picture of the running cheetah and a few links to the Lazarus, FreePascal and WiKi websites
 
* '''Reporting a bug''' opens the [[How_do_I_create_a_bug_report|wiki page]], which describe the bug reporting procedure
 
* '''Configure Help''' which opens a pop-up menu with options to select viewers and databases from which to read Help informationThis option allows the user to specify either the on-line documents section of the Lazarus-CCR website, some other website containing the documents, or a local store for the documentation (this would eventually become the default, when the Help system is fully developed).
 
At present by default, if you place your Editor cursor over any keyword from the FreePascal Components Library FCL, the RunTime Library RTL or the Lazarus Components Library LCL, and then press <<F1>> you will be taken by your default browser to the appropriate definition on the website. Be aware that your browser may be located on another desktop on your machine (eg in Linux), and you may not see the information immediately; of course if you are not connected to the internet you cannot get this information. THIS SECTION STILL REPRESENTS WORK IN PROGRESS
 
  
* '''About Lazarus''' Displays a pop-up box with some information about Lazarus.
+
Në listën vijuese të Komponentëve, do të gjeni lidhje të skedarëve që përmbajnë përshkrime të Njësive në të cilat ato janë gjetur. Nëse dëshironi të zbuloni rreth vetive të një komponentë të posaçme, shpesh vlen të shikohet në Trashëgimin e asaj komponentë dhe pastaj duke shqyrtuar vetitë e tipit bazë prej nga është i prejardhur. Për shembull, për të kuptuar TmaskEdit po ashtu është e dobishme të kontrollohet TCustomMaskEdit.
 
 
Eventually there will be a full on-line Help service, with information about Pascal syntax, the use of the IDE, how to use, modify or create Components, and hints on how to perform certain tasks.  This part of the Documentation section (the thing you are currently reading) represents the beginning of the process. '''We need contributions from anyone who feels able to provide them: the WiKi is very easy to edit.'''
 
 
 
=== The Button bar ===
 
A small toolbar area on the left of the main editor window, just below the Main Menu and to the left of the Component Palette, contains a set of buttons which replicate frequently-used Main Menu selections:
 
: '''New unit''',  '''Open''' (with a down-arrow to display a drop-down list of recently used files), '''Save''', '''Save all''', '''New Form''', '''Toggle Form/Unit''' (ie show either form or source code of Unit), '''View Units''', '''View Forms''', '''Run''' (ie compile and Run), '''Pause''', '''Step Into''', '''Step over''' (the last two are Debugger functions).
 
 
 
== The Component Palette ==
 
A Tabbed toolbar which displays a large number of icons representing commonly used components for building Forms.
 
 
 
Each tab causes the display of a different set of icons, representing a functional group of components.  The left-most icon in each tabbed group is an obliquely leftward-facing arrow, called the Selection Tool.
 
 
 
If you allow the mouse cursor to hover over any of the icons on the Component Palette, without clicking on the icon, the title of that component will pop-up.  Note that each title begins with a 'T' - this signifies 'Type' or more accurately 'Class' of the component.  When you select a component for inclusion in a form, the [[Class]] is added to the '''[[Type|type]]''' section of the '''[[Interface|interface]]''' part of the [[Unit]] (usually as part of the overall TForm1), and an '''instance''' of that class is added to the '''[[Var|var]]''' section (usually as the variable Form1).  Any '''Methods''' that you design to be used by the Form or its Components (ie [[Procedure]]s or [[Function]]s) will be placed in the '''[[Implementation|implementation]]''' part of the Unit
 
 
 
In the following list of the Components, you will find links to files that contain descriptions of the Units in which they are found. If you want to find out about the properties of a particular component, it is often worth looking at the Inheritance of that component and then inspecting the properties of the base type from which it is derived. For example, to understand TMaskEdit it is also useful to examine TCustomMaskEdit.
 
 
   
 
   
'''TABS''' (the names are largely self-explanatory):
+
'''SKEDAT''' (emrat janë kryesisht vetë-shpjegues):
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/index-4.html Standard]''' (See [[Standard tab]] for components description)
+
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/index-4.html Standard]''' (Shiko [[Skedën standarde]] për përshkruesin e komponentëve)
<center>[[Image:Component_Palette_Standart.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_Standart-sq.png]]</center>
:''Frequently used components:'' [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/menus/tmainmenu.html TMainMenu], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/menus/tpopupmenu.html TPopupMenu], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tbutton.html TButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tlabel.html TLabel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tedit.html TEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tmemo.html TMemo], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/ttogglebox.html TToggleBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tcheckbox.html TCheckBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tradiobutton.html TRadioButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tlistbox.html TListBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tcombobox.html TComboBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tscrollbar.html TScrollBar], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tgroupbox.html TGroupBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tstatictext.html TStaticText], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tradiogroup.html TRadioGroup], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tcheckgroup.html TCheckGroup], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tpanel.html TPanel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/actnlist/tactionlist.html TActionList]
+
:''Komponentët e përdorur më shpesh:'' [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/menus/tmainmenu.html TMainMenu], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/menus/tpopupmenu.html TPopupMenu], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tbutton.html TButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tlabel.html TLabel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tedit.html TEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tmemo.html TMemo], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/ttogglebox.html TToggleBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tcheckbox.html TCheckBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tradiobutton.html TRadioButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tlistbox.html TListBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tcombobox.html TComboBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tscrollbar.html TScrollBar], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tgroupbox.html TGroupBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/stdctrls/tstatictext.html TStaticText], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tradiogroup.html TRadioGroup], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tcheckgroup.html TCheckGroup], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tpanel.html TPanel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/actnlist/tactionlist.html TActionList]
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/index-4.html Additional]''' (See [[Additional tab]] for components description)
+
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/index-4.html Plotësues]''' (Shiko [[Skedë plotësuese]] për përshkruesin e komponentëve)
<center>[[Image:Component_Palette_Additional.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_Additional-sq.png]]</center>
:''More, often-used components:'' [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/buttons/tbitbtn.html TBitBtn], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/buttons/tspeedbutton.html TSpeedButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/timage.html TImage], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tshape.html TShape], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tbevel.html TBevel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tpaintbox.html TPaintBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tnotebook.html TNotebook], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tlabelededit.html TLabeledEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tsplitter.html TSplitter], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/maskedit/tmaskedit.html TMaskEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/checklst/tchecklistbox.html TCheckListBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/forms/tscrollbox.html TScrollBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/forms/tapplicationproperties.html TApplicationProperties], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/grids/tstringgrid.html TStringGrid], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/grids/tdrawgrid.html TDrawGrid], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/pairsplitter/tpairsplitter.html TPairSplitter]
+
:''Më shumë, komponentët e përdorur më shpesh:'' [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/buttons/tbitbtn.html TBitBtn], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/buttons/tspeedbutton.html TSpeedButton], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/timage.html TImage], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tshape.html TShape], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tbevel.html TBevel], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tpaintbox.html TPaintBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tnotebook.html TNotebook], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tlabelededit.html TLabeledEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/extctrls/tsplitter.html TSplitter], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/maskedit/tmaskedit.html TMaskEdit], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/checklst/tchecklistbox.html TCheckListBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/forms/tscrollbox.html TScrollBox], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/forms/tapplicationproperties.html TApplicationProperties], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/grids/tstringgrid.html TStringGrid], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/grids/tdrawgrid.html TDrawGrid], [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/pairsplitter/tpairsplitter.html TPairSplitter]
 
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/comctrls/index-4.html Common Controls]''' (See [[Common Controls tab]] for components description)
 
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/comctrls/index-4.html Common Controls]''' (See [[Common Controls tab]] for components description)
<center>[[Image:Component_Palette_Common_Controls.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_Common_Controls-sq.png]]</center>
 
: TTrackBar, TProgressBar, TTreeView, TListView, TStatusBar, TToolBar, TUpDown, TPageControl, TImageList
 
: TTrackBar, TProgressBar, TTreeView, TListView, TStatusBar, TToolBar, TUpDown, TPageControl, TImageList
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/dialogs Dialogs]''' (See [[Dialogs tab]] for components description)
+
* '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/docs/lcl/dialogs Dialogët]''' (Shiko [[Skedë Dialogësh]] për përshkruesin e komponentëve)
<center>[[Image:Component_Palette_Dialogs.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_Dialogs-sq.png]]</center>
 
: TOpenDialog, TSaveDialog, TSelectDirectoryDialog, TColorDialog, TFontDialog, TOpenPictureDialog, TSavePictureDialog, TCalendarDialog, TCalculatorDialog
 
: TOpenDialog, TSaveDialog, TSelectDirectoryDialog, TColorDialog, TFontDialog, TOpenPictureDialog, TSavePictureDialog, TCalendarDialog, TCalculatorDialog
  
Several useful '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=DialogExamples Dialog]''' procedures or functions don't appear on the Palette, but are easily used as direct calls from your source program.
+
Disa procedura apo funksione  '''[http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=DialogExamples Dialog]''' të dobishme nuk paraqiten në Paletën, por lehtë përdoren si thirrje direkt prej programit tuaj burimor.
 
 
For several good examples of the use of Components see the $LazarusPath/lazarus/examples subdirectory of your source installation.  Many of the programs show how to use dialogs and other components directly without using the IDE and component palette or having a separate form definition file:  all the components are fully and explicitly defined in the main Pascal program. Other example programs make full use of the IDE.
 
  
Some examples don't work straight away: you may need to play about with paths and permissions of files or directories. If you want to compile any of the examples, make sure that you have read/write/execute permissions for the files and directories, or copy the files to a directory where you do have the appropriate permissions.
+
Për disa shembuj të mirë të përdorimit të Komponentëve shikoni $LazarusPath/lazarus/shembuj nëndosjen e instalimit tuaj burimor. Shumë programe shfaqin si të përdoren dialogët dhe komponentët tjera drejtpërdrejt duke mos përdorur IDE dhe paletën e komponentëve. Të gjitha komponentët janë plotësisht dhe në mënyrë eksplicite të përcaktuar në Pascal programin kryesor. Tjera shembuj të programeve bëjnë përdorim të plotë të IDE. Disa shembuj nuk punojnë drejt: do të duhet të luani rreth shtigjeve dhe lejeve të skedarëve ose dosjeve. Nëse dëshironi të përpiloni cilindo prej shembujve, siguroni se keni leje për lexim/shkrim/ekzekutim të skedarëve dhe dosjeve, ose kopjo skedarët në dosjen ku keni leje të duhura.
  
Try running the 'testall' program to see a menu of the available components together with small example test forms for most of them; then inspect the code to find out how they work!
+
Provoni të ekzekutoni programin ‘testoni të gjitha’ të shihni menynë e komponentëve në dispozicion bashkë me test shembullin e vogël për të shumtën e tyre; pastaj kontrollo kodin për të zbuluar si ato punojnë!
 
* '''Misc'''
 
* '''Misc'''
<center>[[Image:Component_Palette_Misc.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_Misc-sq.png]]</center>
 
: [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=DialogsTxt TColorButton], TSpinEdit, TArrow, TCalendar, TEditButton, TFileNameEdit, TDirectoryEdit, TDateEdit, TCalcEdit, TFileListBox  
 
: [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=DialogsTxt TColorButton], TSpinEdit, TArrow, TCalendar, TEditButton, TFileNameEdit, TDirectoryEdit, TDateEdit, TCalcEdit, TFileListBox  
* '''Data Controls'''
+
* '''Kontroll e të dhënave '''
<center>[[Image:Component_Palette_DataControls.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_DataControls-sq.png]]</center>
 
: ''Data-aware components, which largely replicate the Standard and Additional groups but are applicable to Databases:'' TDBNavigation, TDBText, TDBEdit, TDBMemo, TDBImage, TDBListBox,TDBComboBox, TDBCheckBox, TDBRadioGroup, TDBCalendar, TDBGroupBox, TdbGrid
 
: ''Data-aware components, which largely replicate the Standard and Additional groups but are applicable to Databases:'' TDBNavigation, TDBText, TDBEdit, TDBMemo, TDBImage, TDBListBox,TDBComboBox, TDBCheckBox, TDBRadioGroup, TDBCalendar, TDBGroupBox, TdbGrid
* '''Data Access'''
+
* '''Qasje e të dhënave'''
<center>[[Image:Component_Palette_DataAccess.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_DataAccess-sq.png]]</center>
 
: TDatasource
 
: TDatasource
* '''[[System]]'''
+
* '''[[Sistem]]'''
<center>[[Image:Component_Palette_System.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_System-sq.png]]</center>
 
: [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=ExtCtrls#TTimer TTimer], TIdleTimer, [[doc:fcl/process/tprocess.html|TProcess]]
 
: [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=ExtCtrls#TTimer TTimer], TIdleTimer, [[doc:fcl/process/tprocess.html|TProcess]]
 
* '''SynEdit'''
 
* '''SynEdit'''
<center>[[Image:Component_Palette_SynEdit.png]]</center>
+
<center>[[Image:Component_Palette_SynEdit-sq.png]]</center>
: ''A group of components to help interfacing with other languages and software tools. SynEdit is an advanced multi-line edit control, for Borland Delphi, Kylix  and C++Builder. It supports Syntax Highlighting and code completion, and includes exporters for html, tex and rtf. It is a full-VCL/CLX control, meaning it is not a wrapper for Microsoft Windows controls, and no run-time library is required; this make SynEdit a crossplatform component. Compatibility with FreePascal is also planned, and SynEdit is the edit component in Lazarus IDE.'' see [http://synedit.sourceforge.net synedit at sourceforge]. TSynEdit, TSynAutoComplete, TSynExporterHTML, TSynMacroRecorder, TSynMemo, TSynPasSyn, TSynCppSyn, TSynJavaSyn, TSynPerlSyn, TSynHTMLSyn, TSynXMLSyn, TSynLFMSyn, TSynUNIXShellScriptSyn, TSynCssSyn, TSynPHPSyn, TSynTeXSyn, TSynSQLSyn, TSynMultiSyn
+
: ''Grup komponentësh për ndihmë me gjuhët tjera dhe veglat e softuerit. SynEdit është kontroll e përparuar redaktuese me më shumë vija, për Borland Delphi, Kylix  and C++Builder. Mbështet theksim të sintaksës dhe përfundim të kodit, dhe përfshin eksportues për html, tex he rtf. Është kontroll e plotë VCL/CLX, që donë të thotë se nuk është mbështjellëse për kontrolat Microsoft Windows dhe nuk është e nevojitur run-time (kohë-ekzekutimi); koj e bën SynEdit komponentë platform kaluese. Pajtueshmëria me FreePascal është po ashtu e planifikuar dhe SynEdit është komponentë redaktuese në Lazarus IDE.'' Shiko [http://synedit.sourceforge.net synedit at sourceforge]. TSynEdit, TSynAutoComplete, TSynExporterHTML, TSynMacroRecorder, TSynMemo, TSynPasSyn, TSynCppSyn, TSynJavaSyn, TSynPerlSyn, TSynHTMLSyn, TSynXMLSyn, TSynLFMSyn, TSynUNIXShellScriptSyn, TSynCssSyn, TSynPHPSyn, TSynTeXSyn, TSynSQLSyn, TSynMultiSyn
  
=== How To Use the Palette ===
+
=== Si të përdoret Paleta ===
  
To use the Palette, there must be an open form on view in the editor (if there isn't one, select File -> New Form). Click on the icon in the appropriate tab of the Palette for the component you want to use, then click on the Form, near where you want the component to appear. When the desired component appears, you can select it by clicking with the mouse, then move it to the exact place on the Form where you want it and adjust its size. Adjustments can be made to the appearance either by altering the picture itself on the Form using the mouse, or by changing the relevant Property in the Object Editor for that component.
+
Që të përdoret Paleta, duhet që të ketë formë të hapur në pamje në redaktorin (nëse nuk ka, përzgjidh Skedar -> Formë e Re). Klikoni mbi ikonën nv skedën e duhur të Paletës për komponentën që dëshironi ta përdorni, pastaj klikoni në Formën, afër ku dëshironi që komponenta të paraqitet. Kur komponenta e dëshiruar shfaqet, mundeni ta përzgjidhni duke klikuar me miun, pastaj zhvendosni atë në vendin e caktuar në Formë ku dëshironi dhe rregulloni madhësinë e saj. Rregullimet mund të bëhen në paraqitjen duke ndryshuar fotografinë vetë në Formë me përdorimin e miut ose duke ndryshuar Vetinë e përshtatshme në Redaktorin e Objekteve për atë komponentë.  
  
If you install additional components, either those you have written yourself, or some coming as a package from some other source, then extra tabs with the relevant icons will appear in your Component Palette. These new components can be selected and used on your forms in the same way as those supplied by default.
+
Nëse instaloni komponentë plotësuese, qoftë ato që keni shkruar vetë, apo disa që vijnë si paketë prej disa burimeve tjerë, pastaj skeda speciale me ikona të përshtatshme do të shfaqen në Paletën e komponentëve tuaja. Këto komponenta të reja  mund të përzgjidhen dhe përdoren në format tuaja në mënyrë të njëjtë sikur ato që furnizohen sipas parazgjedhje.
  
== How to use Standard Controls, Common Controls and Extended Controls ==
+
== Si të përdoren Kontrollet Standarde, Kontrollet e Përgjithshme dhe Kontrollet e Zgjeruara ==
<p>The Units <i>StdCtrls</i>, <i>ComCtrls</i> and <i>ExtCtrls</i> contain definitions and descriptions of many of the most commonly used controls for constructing Forms and other Objects in Lazarus Applications.</p>
+
<p>Njësitë <i>StdCtrls</i>, <i>ComCtrls</i> and <i>ExtCtrls</i> përmbajnë definicione dhe përshkrues të disa prej më shumë kontrolleve përgjithësisht që përdoren për ndërtimin e Formave dhe Objekteve tjera në Aplikacionet Lazarus</p>
           <p>Many of the final target controls that the application developer wants to use, such as <i>TButton</i>, <i>TMemo</i>, <i>TScrollBar</i> etc, have a corresponding ancestor class such as <i>TCustomButton</i>, <i>TCustomMemo</i> or <i>TCustomScrollBar</i>. Several of the properties and methods relevant to the final target control are defined (and explained) more fully in the <i>TCustomXXX</i> class, and are <b>inherited</b> by the final target control.</p>
+
           <p>Shumë prej kontrolleve të objektivit final të cilat zhvilluesi i aplikacionit dëshiron ti përdor, sikur <i>TButton</i>, <i>TMemo</i>, <i>TScrollBar</i> etj, ka klasë përkatëse sikur <i>TCustomButton</i>, <i>TCustomMemo</i> or <i>TCustomScrollBar</i>. Disa nga vetitë dhe metodat relevante të kontrolleve të objektivit final janë të përcaktuara (dhe shpjeguara) më tërësisht në <i>TCustomXXX</i> klasën, dhe janë <b>të trashëguara</b> prej kontrolleve të objektivit final .</p>
           <p>If you drop a component on the form editor you don't need to add code explicitly to create it. The component is automatically created by the IDE together with the form, and destroyed when the form is destroyed.</p>
+
           <p>Nëse lëshon komponentin e redaktorit të formës nuk ju nevojitet të shtoni kod në mënyrë eksplicite për të krijuar atë. Komponenti është automatikisht i krijuar nga IDE bashkë me formën dhe i shkatërruar kur forma është shkatërruar. </p>
           <p>However, if you create the component yourself by code don't forget to free it when it is no longer needed.</p>
+
           <p> Sido që të jetë, nëse krijoni komponentin nga ana juaj me kod mos harroni ta bëni të lirë kur nuk do të jetë i nevojshëm.</p>
           <p>If you place a component on the Form Designer and look at the Object Inspector, you can observe the properties change as you move the component around.</p>
+
           <p>Nëse vendosni komponentin në Planifikuesin e Formës dhe kërkoni në Kontrolluesin e Objektit, mund të vëzhgoni ndryshimet e vetive.</p>
           <p>For example, if you place a button (TButton) on the form, click on it to select it, then move it around the form with the mouse, you can watch the values of Top and Left change in the Object Inspector to reflect the new position. If you use the object's re-sizing bars to adjust its size, you can watch the Height and Width properties change as well.</p>
+
           <p>Për shembull, nëse vendosni botonin (TButton) në formën, klikoni mbi të për ta përzgjedhur, pastaj zhvendoseni për rreth formës me miun, mund të shihni vlerat e ndryshimeve  lart dhe në të majtë në Kontrolluesin e Objekteve për pasqyrimin e pozitës së re. Nëse përdorni shiritat e objekteve që u ndryshohet madhësia për rregullimin e madhësisë, mundeni ta shihni vetitë për Madhësi dhe Lartësi të ndryshohen po ashtu.</p>
           <p>On the other hand, by using the Object Inspector, you can select the value associated with a property such as height, and type in a new value; you can watch the size of the object on the form change to reflect the new value.</p>
+
           <p>Në anën tjetër, duke përdorur Kontrolluesin e Objekteve, mundeni të përzgjidhni vlerë e shoqëruar me vetinë sikur lartësi dhe tipin në vlerën e re; mundeni të shihni madhësinë e objektit në ndryshimin e formës për pasqyrimin e vlerës së re. </p>
           <p>You can also explicitly change the properties of the object in code by typing (in the appropriate Implementation section of the Source editor), for example</p>
+
           <p>Mundeni po ashtu në mënyrë eksplicite ti ndryshoni vetitë e objektit në kod duke shtypur (në pjesën e duhur të Implementimit  të redaktorit burimor), për shembull</p>
 
           <code>Form1.Button1.Height := 48;</code>
 
           <code>Form1.Button1.Height := 48;</code>
           <p>If you type this new value into the Source Editor and then look back at the Form Designer, you will see that the button on the Form has taken the new size. The new value will also be shown in the Object Inspector.</p>
+
           <p>Nëse shtypni këtë vlerë në redaktorin burimor dhe pastaj e kërkoni mbrapa në Projektuesin e Formës, do të shihni se botoni në Formë ka marrë madhësi të re. Vlera e re po ashtu do të shfaqet në Kontrolluesin e Objekteve.</p>
           <p>In summary, there are usually about three different ways to determine each property of an object:</p>
+
           <p>Në përmbledhjen, aty janë rreth tre mënyra të ndryshme për përcaktimin e çdo vetie të objektit:</p>
 
           <ul>
 
           <ul>
             <li>by using the mouse,</li>
+
             <li>duke përdorur miun,</li>
             <li>by setting the values in the Object Inspector,</li>
+
             <li>duke vendosur vlerën në Kontrolluesin e Objekteve,</li>
             <li>or explicitly by writing code.</li>
+
             <li>ose në mënyrë eksplicite duke shkruar kodin. </li>
 
           </ul>
 
           </ul>
           <p>The components defined in these Units have several properties that are common to most of them, and other properties that are specific to the individual components. We shall describe the most common ones here. Unusual or control-specific properties will be described for the individual controls. </p>
+
           <p>Komponentët të përcaktuar në këto Njësi kanë disa veti që janë të përgjithshme për të shumtën e tyre dhe vetitë tjera të cilat janë specifike për komponentët individuale. Do ti përshkruajnë ato që janë më të përgjithshme. Vetitë jo të zakonshme dhe specifike-kontrolluese do të shpjegohen për kontrollet individuale. </p>
           <p>Additional Help can always be obtained by selecting a property or keyword,  in either the Object Inspector or the Source Editor, and pressing <b>F1</b>. You will be taken by your Help browser to the appropriate page in the documentation. </p>
+
           <p>Ndihmë plotësuese mundet gjithmonë arrihet me përzgjedhje të vetisë apo fjalës çelës, në Kontrolluesin e Objekteve apo në Redaktorin burimor duke shtypur <b>F1</b>. Do të kapet nga shfletuesin juaj Ndihmës në faqen e duhue në dokumentacion. </p>  
           <p>If the description of a property on that page is insufficient, you can navigate to the corresponding description in the ancestor classes, by selecting the links in the Inheritance listing or by selecting the ancestor Type in the declaration of the object.</p>
+
           <p>Nëse përshkrimi i vetisë në atë faqe është i domosdoshëm, mundeni të navigoni deri tek përshkruesi përkatës në klasat e vjetra, duke përzgjedhur lidhjet në listën trashëguese ose duke përzgjedhur Tipin e vjetër në deklarimin e objektit.</p>
 
           <p>
 
           <p>
             <i>Constructors</i>
+
             <i>Konstruktori:</i>
  
  
Line 407: Line 186:
  
  
  such as <i>Create</i> allocate memory and system resources needed by the object. They also call the constructor of any sub-objects present in the class.</p>
+
  sikur <i>Krijo</i> rezervon memorie dhe burime të sistemit që nevojiten për objektin. Ato po ashtu thërrasin ndërtuesin e çdo nën-objekti i pranishëm në klasën. </p>
 
           <p>
 
           <p>
             <i>Destructors:</i>
+
             <i>Destruktori:</i>
  
  
Line 420: Line 199:
  
  
  remove the object and de-allocate memory and other resources. If you call <i>Destroy</i> for an object which hasn't being initialized yet it will generate an error. Always use the <i>Free</i> method to deallocate objects, because it checks whether an object's value is <b>nil</b> before invoking <i>Destroy</i>.</p>
+
  Largon objektin dhe rezervimin e memories dhe të burimeve. Nëse thërrisni <i>Prish</i> për objekt i cili nuk është instaluar deri më tani do të krejon gabim. Gjithmonë përdorni <i>E lirë</i> metodën për mos rezervim të objekteve, për shkak se kontrollon qoftë vlera e objektit është <b>nil</b> para se të kërkohet <i>Prish</i>.</p>
           <p>Take the following precautions when creating your own <i>Destroy</i> method:</p>
+
           <p>Merr parashikimet vijuese gjatë krijimit të <i>Prish</i> metodës:</p>
 
           <ul>
 
           <ul>
             <li>Declare <i>Destroy</i> with the <b>override</b> directive, because it is a <b>virtual</b> method.</li>
+
             <li>Deklaro <i>Prish</i> me <b>udhëzim</b> parandalues, për shkak se është <b>metodë</b> virtuale.</li>
             <li>Always call '<i>inherited Destroy;</i>' as the last thing on the destructor code.</li>
+
             <li>Gjithmonë thirr '<i>Prish të trashëguar;</i>' sikur send i fundit në kodin e destruktorit.</li>
             <li>Be aware that an <i>exception</i> may be raised on the <i>constructor</i> in case there is not enought memory to create an object, or something else goes wrong. If the <i>exception</i> is not handled inside the constructor, the object will be only partially built. In this case <i>Destroy</i> will be called when you weren't expecting it, so your destructor must check if the resources were really allocated before disposing of them.</li>
+
             <li>Kini kujdes se <i>përjashtimet</i> mund të rriten në <i>konstruktorin</i> në rast se nuk ka memorie të mjaftueshme për krijimin e objektit, ose diçka tjetër merë kaheje të gabuar. Nëse <i>përjashtimi</i> nuk është i zgjedhur brenda konstruktorit, objekti do të jetë vetëm pjesërisht i ndërtuar. Në këtë rast <i>Prish</i> do të thirret kur ju nuk do të shpresoni atë, pra desktruktori juaj duhet të kontrollon nëse burimet janë me të vërtetë të rezervuara para ekspozimit të tyre. </li>
             <li>Remember to call <i>Free</i> for all objects created on the constructor.</li>
+
             <li>Kujtohuni për thirrje <i>të lirë</i> për të gjitha objektet e krijuara në konstruktorin. </li>
 
           </ul>
 
           </ul>
 
<br/>
 
<br/>
 
           <table>
 
           <table>
             <caption><b>Some commonly listed properties</b></caption>
+
             <caption><b>Disa veti të përgjithshme të shfletuara</b></caption>
             <tr><td><b>Property</b></td><td><b>Meaning</b></td></tr>
+
             <tr><td><b>Veti</b></td><td><b>Domethënie</b></td></tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Action</td>
+
               <td>Veprim</td>
               <td>The main action or event associated with the object. For example selecting an 'Exit' Button might cause the 'Close' action</td>
+
               <td>Veprimi kryesor apo ngjarja e shoqëruar me objektin. Për shembull përzgjedhja e ‘Dil’ botonit mundet të shkakton ‘Mbyll’ veprimin </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Align</td>
+
               <td>Drejtvendos</td>
               <td>Defines the way in which an object is to be lined up with the parent object. Possible values are alTop (placed at the top and using the full available width), alBottom, alLeft (placed at the left and using the full available height), alRight. alNone (place anywhere on parent control) or alClient (takes all available space next to controls aligned to top, bottom, left or right)</td>
+
               <td>Përcakton mënyrën në të cilën objekti është duke u nënvizuar me objektin burimor. Vlerat e mundshme janë alTop (e vendosur në krye duke përdorur gjerësinë e plotë në dispozicion), alBottom, alLeft (e vendosur në majtë duke përdorur lartësinë e plotë në dispozicion), alRight. alNone (vendos kudo në kontrollin burimor) ose alClient (merr hapësirën në dispozicion afër kontrolleve të vendosura në krye, në fund, në të majtë apo në të djathtë) </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Anchor</td>
+
               <td>Spiranca</td>
               <td>Used to keep a control a certain distance from the defined edges of a parent control, when the parent is resized. For example <b>[akBottom, akRight]</b> will keep the control a fixed distance from the bottom right corner.</td>
+
               <td>Përdoret për të mbajtur kontroll të distancës së caktuar prej skajeve të caktuara të kontrolleve prindore. Për shembull <b>[akBottom, akRight]</b> do të ruajnë kontrollin e largësisë së caktuar prej këndit të djathtë poshtë.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>AutoSelect</td>
+
               <td>Vetëpërzgjedhje</td>
               <td>When True, an editing control will select all its text when it receives focus or when the Enter key is pressed.</td>
+
               <td>Kur është e saktë, kontrolli redaktues do të përzgjedh gjithë tekstin kur do të pranon fokusin ose kur çelësi Hap është i shtypur. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>AutoSelected</td>
+
               <td>E Vetëpërzgjedhur</td>
               <td>True indicate that the edit or combobox control has just performed an AutoSelect operation so that subsequent mouse-clicks and keystrokes proceed normally without selecting the text.</td>
+
               <td>E sakta tregon se redaktimi ose kontrolli i kutisë kombo sapo ka ekzekutuar operacionin për Vetëpërzgjedhje kështu që klikimet e pjesërishme të miut vazhdojnë normal duke mos e përzgjedhur tekstin. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>BorderSpacing</td>
+
               <td>Hapësira e kufizuesit</td>
               <td>The space around the edge between an <i>Anchored</i> control and its parent.</td>
+
               <td>Hapësira rreth skajeve në mes kontrollit të <i>Ankoruar</i> dhe prindit të tij.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Caption</td>
+
               <td>Emërtim</td>
               <td>The text that is displayed on or near the control; it should preferably give some clue as to the function of the control, or an instruction such as 'Close' or 'Execute'. By default Caption is set to be the same as the 'Name' property, and the application programmer should substitute meaningful text instead of the default values.</td>
+
               <td>Teksti që paraqitet në ose afër kontrollit; duhet në mënyrë të pëlqyeshme të jep shenjë funksionit të rregullimit ose instruksion sikur ‘Mbyll’ ose ‘Ekzekuto’. Sipas parazgjedhjes Emërtimi është i vendosur të jetë i njëjtë sikur vetia për ‘Emër’ dhe zhvilluesi i aplikacioneve duhet që të zëvendëson tekst të kuptimplotë në vend të vlerave të parazgjedhura. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
 
               <td>CharCase</td>
 
               <td>CharCase</td>
               <td>Indicates how text is displayed in a text editing control: Normal (retaining the case of the letters typed by the user), converted to uppercase, or converted to lowercase</td>
+
               <td>Tregon si teksti është i shfaqur në kontrollin e tekstit redaktues: Normal (duke mbajtur shkronjat e fjalëve të shkruar prej përdoruesit), i konvertuar ne kapitale, ose jo kapitale </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Constraints</td>
+
               <td>Kufizime</td>
               <td>Sets the minimum and maximum sizes for a control. If a control is resized the new dimensions are always within the ranges given here. You should take care when setting these options that they do not conflict with the Anchors and Align settings.</td>
+
               <td>Vendos madhësitë minimale dhe maksimale për një rregullim. Nëse madhësia e rregullimit është e ndryshuar dimensionet e reja janë gjithmonë brenda në rangun e caktuar këtë. Ju duhet të kini kujdes gjatë parametrizimit të këtyre opsioneve të cilat nuk janë në konflikt me parametrat për Drejtë vendosje dhe Spiranca.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Color</td>
+
               <td>Ngjyra</td>
               <td>The Colour to be used to draw the control or to write the text it contains.</td>
+
               <td>Ngjyra të përdoret për vizatim të rregullimit ose për të shkruar tekstin. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Enabled</td>
+
               <td>E Mundësuar</td>
               <td>A Boolean property to determine whether or not a control is capable of being selected and performing an action. If it is not <i>Enabled</i>, it is often <b>Grayed</b> out on the Form.</td>
+
               <td>Veti buluan përcakton qoftë apo jo një rregullim është i aftë që të përzgjidhet dhe për të kryer një aksion. Nëse nuk është <i>E mundësuar</i>, shpesh është <b>E zbehur</b> jashtë në Formën.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
 
               <td>Font</td>
 
               <td>Font</td>
               <td>The Font to be used for writing the text associated with the control - either the caption or label, or the text-strings contained within the control. The entry on the Object Inspector usually has a (+) box on the left, and selecting this box reveals further options such as character set, colour and size.</td>
+
               <td>Fonti të përdoret për shkrim të tekstit të shoqëruar me kontrollin –emërim apo etiketë, ose vargjet tekstuale të përfshira në kontrollin. Hyrja në Kontrolluesin e Objekteve zakonisht ka (+) kuti në të majtë, dhe me zgjedhje të kësaj kutie zbulon opsionet përpara si bashkësinë e karaktereve, ngjyrave dhe madhësisë.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Hint</td>
+
               <td>Informatë</td>
               <td>A short piece of informative pop-up text that appears if the mouse-cursor hovers over the control.</td>
+
               <td>Pjesë e vogël informative të tekstit pop-up që paraqitet nëse kursori i miut rri pezull mbi rregulluesin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Items</td>
+
               <td>Elementet</td>
               <td>The list of 'Things' that the object contains, such as a group of images, a series of lines of text, a number of actions in an actionlist, etc</td>
+
               <td>Lista e 'Sendeve' të cilët objekti i përmban, si grupi i imazheve, vargu i vijave të tekstit, numri i veprimeve është një listë veprimesh, etj. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Lines</td>
+
               <td>Vijat</td>
               <td>An array of strings, containing the textual data in controls with more than a single line of data, such as an Edit-Box or a Combo-Box. The array is zero-indexed, ie the lines are numbered [0..numLines-1]</td>
+
               <td>Grup vargjesh, që përmbajnë të dhënat tekstuale në kontrollet me më shumë se një vijë të vetme të dhënash, sikur Kutia e Redaktorit apo Ktia Kombo. Grupa është e indeksuar me zero, p.sh. vijat janë numëruar [0..numLines-1]</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Name</td>
+
               <td>Emri</td>
               <td>The identifier by which the control is known in the program. The IDE gives it a default name based on the underlying type, for example successive instances of TBitButton would be named Form1.BitBitton1 and Form1.BitButton2; it is up to the application programmer to give them more meaningful names such as ExitButton or OKButton. By default the Name of the control is applied to the Caption for the control, but the text of the Caption may be changed separately.</td>
+
               <td>Treguesi për të cilin kontrolli është i njohur në programin. IDE jep emër të bazuar të përzgjedhur në tipin themelor, për shembull instancë e suksesshme e TBitButton duhet të emërohet Form1.BitBitton1 dhe Form1.BitButton2; është te aplikacioni i programuesit që ofron emra më kuptim t plotë si ExitButton dhe OKButton. Sipas parazgjedhjes Emri i kontrollit është i aplikuar në Emërtimin për atë kontroll, por teksti i Emërtimit mundet të ndryshohet veçmas.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>PopUpMenu</td>
+
               <td>PopUpMeny</td>
               <td>A window containing context-sensitive menu information that pops up when the right mouse button is clicked on the object.</td>
+
               <td>Dritare që përmban informacion me meny të ndjeshme tekstuale në atë pop-up ku botoni i djathtë i miut është i klikuar në objektin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Position (or Top, Left)</td>
+
               <td>Pozicion (ose Krye, E majtë)</td>
               <td>Determines where the control is located on the parent form or window</td>
+
               <td>Përcakton ku ndodhet kontrolli në formën apo dritaren prind </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>ReadOnly</td>
+
               <td>Vetëm për lexim</td>
               <td>Boolean property which, if True, signifies that the contents of the control can be read by the user or the calling routine, but cannot be written or changed.</td>
+
               <td>Vetia boolean e cila, nëse është E saktë, tregon se përmbajtja e kontrollit mund të lexohet prej përdoruesit ose procedurës thirrëse, por nuk mund të shkruhet apo ndryshohet.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>ShowHint</td>
+
               <td>Shfaq Informatën</td>
               <td>Allows a small window containing a context-sensitive Help or other description to be displayed when the mouse cursor 'hovers' over the control.</td>
+
               <td>Lejon dritare të vogël që përmban tekst të ndjeshëm. Ndihmë apo përshkrimet tjera do të paraqiten kur kursori i miut ‘rri pezull’ mbi kontrollin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Size (or Height and Width)</td>
+
               <td>Madhësi (ose Lartësi dhe Gjerësi)</td>
               <td>The dimensions of the control</td>
+
               <td>Dimensionet e kontrollit</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Style</td>
+
               <td>Stili</td>
               <td>The options available for Style depend upon the sort of Control being considered: for instance the Style may be defined by TFormStyle, TBorderStyle, TButtonStyle etc.</td>
+
               <td>Opsionet në dispozicion për Stil varen prej renditjes të Kontrollit duke e marrë parasysh: për shembull Stili mund të jetë i caktuar nga TFormStyle, TBorderStyle, TButtonStyle etj.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>TabOrder</td>
+
               <td>Rendit Skedën</td>
               <td>Integer defining where in the sequence of tabs on the Form this control is to lie</td>
+
               <td>Integer i përcaktuar ku skedat e pjesëve në Formën ku ajo kontroll gjendet </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>TabStop</td>
+
               <td>Ndal Skedën</td>
               <td>Boolean property which if True places this control in the sequence of objects that the user can reach by successively pressing the Tab key</td>
+
               <td>Vetia Boolean në të cilën nëse është e Saktë kjo kontroll në pjesën e objekteve të cilat përdoruesi mund ti kap duke shtypur me sukses çelësin Skeda </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Text</td>
+
               <td>Teksti</td>
               <td>The String of Text that represents the actual data that this control contains. Applies particularly to Text, Memo and StringList types of object. Most of the editing operations (such as <i>Select</i>, <i>Clear</i>, <i>Cut</i>, <i>Copy</i>) are performed in this part of the object, which holds the actual string being edited. If the control contains more than a single line of text, for example <i>TMemo</i> or <i>TComboBox</i>, then the textual elements are arranged as an array of strings (zero-indexed, ie numbered from [0..numLines-1]) in <i>Lines</i>.</td>
+
               <td>Vargu i tekstit paraqet të dhënat aktuale që kjo kontroll i përmban. E ap;ikn kryesisht në Tekst, Memo dhe tipa të objekteve ListVargu. Numri më i madh i operacioneve të redaktimit (si <i>Përzgjidh</i>, <i>Pastro</i>, <i>Prej</i>, <i>Kopjo</i>) janë të treguar në këtë pjesë të objektit, që mban vargun aktual për tu redaktuar. Nëse kontrolli përmban më shumë se një vijë të vetme prej tekstit, për shembull <i>TMemo</i> or <i>TComboBox</i>, atëherë elementet tekstuale janë të radhitura sikur grupe prej vargjesh (zero-indeksuar, p.sh. i numëruar prej [0..numLines-1]) in <i>Vijat</i>.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Visible</td>
+
               <td>E dukshme</td>
               <td>If true, the object can be seen on the Form; if False, object is hidden</td>
+
               <td>Nëse është Saktë, objekti mundë të shihet në Formën; nëse është Gabim, objekti është i fshehur </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>WordWrap</td>
+
               <td>Thyerje e fjalës</td>
               <td>Logical flag to show whether or not word-wrap is enabled, ie if a word comes close to the end of a line and is going to be too long for the line, it is wrapped down to the next line.</td>
+
               <td>Flamur logjik që shfaq qoftë apo jo thyerja e fjalës është në dispozicion, nëse fjala vjen deri në fund të reshtin dhe do të jetë shumë e gjatë për resthin, ajo do të thyhet në rreshtin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
           </table>
 
           </table>
           <p>Many actions are commonly listed in the 'Events' tab of the Object Inspector. If you select an entry in the list, a ComboBox appears with a DropDown list showing any actions that have aleady been defined, and allowing you to choose one to be associated with this event. Alternatively you can select the ellipsis (three dots ...) and you will be taken to an area of the Source Editor where you can begin typing your own action instructions for the selected event.</p>
+
           <p>Shumë veprime janë në përgjithësi të listuar në skedën e ‘Ngjarjeve’ në Kontrolluesin e Objekteve. Nëse përzgjidhni hyrje në listën, Kutia Kombo do të paraqitet me Lësho Poshtë dukq shfaqur çdo veprim të cilat janë të përcaktuar më parë dhe lejojnë që të zgjidhni një që është i shoqëruar me këtë ngjarje. Si alternativ mundeni të përzgjidhni shenjën që tregon heqjen e tekstit (tre pika ...) dhe ju do të kapeni në një hapësirë të Redaktorit burimor ku mundeni të filloni shtypjen e instruksioneve të veprimeve tuaja për ngjarjen e përzgjedhur.</p>
           <p>While a large number of events is available for any given control, in practice it is only necessary to populate a few of them. For most controls, it is sufficient to provide coding for 'OnClick'; for more complex controls it may be necessary also to provide for 'OnEntry' (when the mouse cursor enters the Control and gives it focus) and 'OnExit' (when the mouse cursor leaves the Control; or you may need to write an event handler for 'OnChange' or 'OnScroll', depending on the nature of the particular control with which you are dealing.</p>
+
           <p>Derisa numër i madh i ngjarjeve janë në dispozicion për cilëndo kontroll, në praktikë është e domosdoshme  vetëm shtimi i disa prej tyre. Për të shumtën e veprimeve, është e patjetërsueshme të furnizohet me kodim të ‘OnClick’; për më shumë veprime komplekse do të duhet të jetë e domosdoshme po ashtu furnizim për ‘OnEntry’ (kur kursori i miut hyn në kontrollin dhe jep fokusin) dhe ‘OnExit’ (kur kursori i miut e lenë Kontrollin); ose to të duheni të shkruani mbajtës gabimesh për 'OnChange' dhe 'OnScroll', varësisht prej natyrës të kontrollit parcial me të cilin jeni duke pasur punë. </p>
           <p>The pop-up menu that appears when you right-click an object in the Form Designer has, as its first item: 'Create default event' and selecting this option will have the same effect as selecting the ellipsis in the Object Inspector for the default event, usually OnClick: you are taken to the Implementation area of the Source Editor where you can type the code for the event handler.</p>
+
           <p>Menyja pop=up që shfaqet kur të klikoni djathtë një objekt në Planifikuesin e Formës ka elementin e parë: 'Krijo ngjarje të parazgjedhur' dhe me zgjedhjen e këtij opsioni do të ketë efekt të njëjtë sikur me zgjedhjen e shenjës që tregon heqjen e tekstit (për tre pika) në Kontrolluesin e Objektit për ngjarjen e parazgjedhur, zakonisht OnClick: jeni në zonën e implementimit të Redaktorit burimor, mundeni ta shtypni kodin për mbajtësin e ngjarjeve.</p>
           <p>A common strategy in Object-Oriented programming is to provide an <i>ActionList</i> with the facility for entering, removing or editing a number of pre-defined actions from which the most appropriate can be selected to use in any particular instance.</p>
+
           <p> Strategjia e përgjithshme në programimin Objekt-Orientues është të furnizon <i>Listë me veprime</i> me aftësitë për hyrje, largim ose redaktim të numrit të para caktuar të veprimeve prej nga më saktë munden të përzgjidhen për përdorim në cilëndo instancë të pjesërishme.</p>
 
<br/>
 
<br/>
 
           <table>
 
           <table>
             <caption><b>Some commonly listed Actions</b></caption>
+
             <caption><b>Disa veprime të përgjithshme të Aksioneve </b></caption>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td><b>Action</b></td>
+
               <td><b>Veprim</b></td>
               <td><b>Meaning</b></td>
+
               <td><b>Domethënie</b></td>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnChange</td>
+
               <td>Ndryshim në linjë</td>
               <td>Action to be taken if any change is detected (eg mouse move, mouse click, key press, edit text, alter picture, etc)</td>
+
               <td>Veprim kapet nëse është zbuluar çfarëdo ndryshimi (p.sh. zhvendos miun, kliko miun, shtyp  çelësin, redakto i tekstin, ndërro fotografinë, etj)</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnClick</td>
+
               <td>Klikim në linjë</td>
               <td>Action to be taken when the (left) mouse button is clicked. This is usually the main or default action of the control; for example clicking on a button or checkbox initiates the action associated with the checkbox. It may alternatively initate a process of selection, for instance in a TextBox or Memo, or signal the beginning of painting with a Pen or Brush.</td>
+
               <td>Veprimi kapet kur botoni i majtë i miut është i klikuar. Kjo zakonisht është veprimi kryesor apo i parazgjedhur i kontrollit; për shembull me klikimin e botonit ose kutisë zgjedhëse fillon veprimi i shoqëruar me këtë kuti zgjedhëse. Si alternativ filloni procesin e përzgjedhjes, si fillim në Kutin Tekstuale ose Përkujtesë (Memo), ose sinjalizim të fillimit të ngjyrosjes me Laps pse Brushë</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>Click</td>
+
               <td>Kliko</td>
               <td>A method to emulate in code the effect of clicking on a control. This method is most often found in Button-type controls (TButton, TBitBtn, TSpeedButton etc). A procedure can be written that calls the same code as the OnClick action. This facility can be particularly useful if the activation of one control by clicking causes a cascade of other controls to be activated, and the Click method can be used to initiate the action rather than having the user explicitly click on a lot of controls.</td>
+
               <td>Metoda për matje efektin e klikimit të kontrollit në kodin. Kjo metodë është më shpesh e gjetur në kontrollet e tipave të Botonit (TButton, TBitBtn, TSpeedButton etj). Procedure mund të shkruhet  që thirrën kodin e njëjtë sikur verimi Klikim në linjë. Kjo aftësi mund të jetë pjesërisht e dobishme nëse aktivimi i njërit  veprim me klikimin do të shkakton aktivim të kontrolleve në mënyrë hierarkike dhe metoda për klikim mund të përdoret për fillimin e veprimit në vend se përdoruesi në mënyrë eksplicite të klikon në më shumë kontrolle.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnDragDrop</td>
+
               <td>Lësho-Poshtë në linjë</td>
               <td>Action to be taken during Drag-Drop manoeuvres, ie when the mouse is used to 'capture' an item or some text etc and move it around the screen to a new location.</td>
+
               <td>Veprimi do të jetë gjatë manovrave Zvarrit-Lësho, kur miu përdoret për ‘kapje’ të elementit ose disa teksteve etj. dhe duke zhvendosur për rreth ekranit në vend të ri. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnEntry</td>
+
               <td>Hyrje në linjë</td>
               <td>Action to be taken when the mouse cursor enters the area occupied by the object, usually transfering focus to that object. This might include changes in the appearance of the object such as highlighting or raising the border.</td>
+
               <td>Veprimi kapet kur kursori i miut hyn në zonën e zaptuar nga objekti, zakonisht duke transferuar fokusin në atë objekt. Kjo mund ti përfshin ndryshimet në paraqitjen e objektit  sikur theksimi ose rritja e kufijve. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnExit</td>
+
               <td>Dalje në linjë</td>
               <td>Action to be taken when the mouse moves out of the area of the object, usually transferring focus out of the object.</td>
+
               <td>Veprimi kapet kur miu zhvendoset jashtë zonës të objektit, zakonisht gjatë bartjes të fokusit jashtë objektit.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnKeyPress</td>
+
               <td>çelësi shtyp në linjë</td>
               <td>Action to be taken for any key-press. Subtly different from OnKeyDown, which simply responds to a key being down, whether or not it was already down when focus was given to this control. OnKeyPress requires that a key becomes pressed while focus is in this control.</td>
+
               <td>Veprimi kapet për çdo çelës-shtypës. Ndryshëm nga  çelësi poshtë në linjë , i cili thjeshtë reagon në tastin që është poshtë, qoftë apo jo fokusi për kontrollin e dhënë vetëm se ishte poshtë. çelësi shtyp në linjë  (OnKeyPress) kërkon që çelësi të jetë i shtypur për derisa fokusi është në kontrollin. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnKeyDown</td>
+
               <td> çelësi poshtë në linjë </td>
               <td>Action to be taken if a key is down while focus is in this control. Subtly different from OnKeyPress - for example the key might already have been down when focus entered this control, whereas OnKeyPress requires the key to become pressed while focus is in the control.</td>
+
               <td> Veprimi kapet nëse çelësi është poshtë për derisa fokusi është në kontrollin. Ndryshëm nga çelësi shtyp në linjë – për shembull çelësi mund tashmë të jetë poshtë kur fokusi i futur në këtë kontroll, ndonëse celësi shtyp në linjë kërkon që çelësi të jetë i shtypur derisa fokusi është në kontrollin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>On Key Up</td>
+
               <td> çelësi lartë në linjë </td>
               <td>Action to be taken if a key is up (ie not pressed) while focus is in this control.</td>
+
               <td> Veprimi kapet nëse çelësi është lartë (p.sh. nuk është i shtypur) derisa fokusi është në kontrollin. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnMouseMove</td>
+
               <td>Zhvendos miun në linjë</td>
               <td>On Mouse Down - Action to be taken if the mouse cursor moves while focus is in this control.</td>
+
               <td>Zhvendos miun poshtë – veprimi kapet nëse kursori i miut zhvendoset derisa fokusi është në këtë kontroll.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnMouseDown</td>
+
               <td>Miu në linjë poshtë</td>
               <td>Action to be taken if the mouse button is down while focus is in this control.</td>
+
               <td>Veprimi kapet nëse botoni i miut është poshtë derisa fokusi është në kontrollin.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnMouseUp</td>
+
               <td>Miu në linja Lartë</td>
               <td>Action to be taken if the mouse button is up while the cursor is over this control. Implies that the mouse button was previously down and has been released. The case where the cursor enters the control but the mouse button has not yet been pressed is covered by OnEntry or OnMouseEnter.</td>
+
               <td> Veprimi kapet nëse botoni i miut është lartë derisa kursori është mbi veprimin. Implikon se botoni i miut ishte më parë poshtë dhe është i liruar. Shembulli kur kursori futet në kontrollin por botoni i miut ende nuk është shtypur është i mbuluar me Hyrje në linjë ose Hyrje e miut në linjë.</td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
             <tr>
 
             <tr>
               <td>OnResize</td>
+
               <td>Ndryshim i madhësisë në linjë</td>
               <td>Action to be taken when the control is resized. Might include re-alignment of text or selection of a different font size etc.</td>
+
               <td>Veprimi kapet kur kontrolli është ndryshuar madhësia. Mund të përfshin ri-vendosje të tekstit ose përzgjedhje të madhësisë së fontit të ndryshëm, etj. </td>
 
             </tr>
 
             </tr>
 
           </table>
 
           </table>
  
== How to use Menus ==
+
== Si të përdoren Menytë ==
Hints for creating Menus for your Forms
+
Informata për krijimin e Menyve për Formën tuaj
 +
 
 +
''TMainMenu''  është Menyja Kryesore në krye të më shumë formave;  planifikuesit e formave munde ti përshtatin duke zgjedhur elemente të ndyshme të menysë. ''TPopupMenu'' është dritare e menysë që hapet prej vendi ne vend, zakonisht e ndjeshme ndaj tekstit, detaleve dhe zgjedhjeve kur botoni i saktë i miut është i klikuar afër kontrollit.
 +
 
 +
Menyja Kryesore  është komponentë jo e dukshme: ajo është, nëse është e përzgjedhur nga Paleta e Komponentit dhe e vendosur në Formën, nuk do të paraqitet në Kohën-ekzekutuese. Në vend të asaj, shiriti i menysë me strukturë të përcaktuar nga Redaktori i Menysë do të paraqitet. Menytë pop-up, të vendosur në formën me përzgjedhje të ikonës nga Paleta e Komponentëve, do të shfaqet si të tërë po të mos botoni i djathtë i miut është i klikuar në veprimin që përmban atë meny.
  
''TMainMenu'' is the Main Menu that appears at the top of most forms; form designers can customise by choosing various menu items. ''TPopupMenu'' is a menu window that pops up with pertinent, usually context-sensitive, details and choices when the right mouse button is clicked near a control
+
Për ta parë Redaktorit e Menysë, kliko djathtë në Menynë Kryesore ose Menynë Pop-up të ikonë në formën tuaj. Kutia pop-up do të shfaqet, që fton të futni elemente në shiritin e Menysë.
  
Main Menu is a non-visible component : that is, if the icon is selected from the Component Palette and placed on the Form, it will not appear at Run-time. Instead, a Menu bar with a structure defined by the Menu Editor will appear. Popup menus, placed on the form by selecting the icon from the Component Palette, do not appear at all unless the right mouse button is clicked on a control that owns such a menu.
+
Kutia e Redaktorit është e paraqitur, duke përmbajtur Botonin e etiketuar Element i Ri. Nëse klikoni të djathtin boton në atë kuti, pop-up menyja do të shfaqet e cila lejon të shtoni element të ri para ose mbas (gjatë nivelit të njëjtë) ose të krijoni nën-meny me mundësi për shtim të mëtutjeshëm të elementeve poshtë (ose lart) të elementit të ri në kolonën tatëpjetë.  
  
To see the Menu Editor, right-click on the Main Menu or Popup Menu icon on your Form. A pop-up box appears, that invites you to enter items into the Menu bar.
+
Çdo apo të gjithë ‘Elementet e Menysë’ të cilat i shtoni mund të konfigurohen duke përdorur Kontrolluesin e Objekteve.  
  
An Edit box is displayed, containing a Button labelled New Item1. If you right-click on that box, a pop-up menu is displayed that allows you to add a new item before or after (along the same level) or create a sub-menu with the opportunity to add further items below (or above) the new item in a downward column.
+
Së paku mundeni që çdo element ti jepni ‘Emërtim’ që do të shfaqet  në Shiritin e Menysë (ju mundeni po ashtu ti jepni çdo elementi “Emër” kuptimplotë). Emërtimi duhet të tregon aktivitetin për të përzgjedhur, sikur “Hap Skedarin” ose “Mbyll”, “Ekzekuto” ose “Braktis”.
  
Any or all of the ''MenuItems'' that you add can be configured using the Object Inspector.
+
Nëse dëshironi fjalë të veçantë në Emërtimin të jenë të shoqëruar me tast shkurtores, ajo fjalë duhet të lartësohet me shenjën &&. Elementi i Menysë në kohën-ekzekutuese do të shfaqet me fjalë shkurtore e nënvizuar dhe me shtypjen e tastit të fjalës do të ketë efektin e njëjtë sikur me përzgjedhje të elementit të menysë. Si alternativ mundeni të zgjidhni vargëzim të tastit shkurtores  (sikur Ctrl-C për Kopjim ose Ctrl-V për Ngjitje – tastat shkurtores standard të Tastierit) me vetinë “ShortCut” të Elementeve të Menysë.
  
At the least you should give each item a ''Caption'' which will appear on the Menu Bar (you may also wish to give it a more meaningful ''Name''). The caption should indicate the activity to be selected, such as "File Open" or "Close", "Run" or "Quit"
+
Shpesh është e dobishme të përdoren kontrollet e Menysë në lidhje me “Listat Vepruese” të cilat përmbajnë seri të “Veprimeve” standarde dhe të përshtatur. Elementet e Menysë mund të jenë të lidhur në Kontrolluesin e Objekteve në Veprimet në listën dhe veprimet e njëjta mund të lidhen me ''Buttons'', ''ToolBar Buttons'', ''SpeedButtons'' etj.  
  
If you want a particular letter in the Caption to be associated with a shortcut key, that letter should be preceded by an ampersand. The Menu item at run-time will appear with the shortcut letter underlined, and hitting that letter key will have the same effect as selecting the menu item. Alternatively you can choose a shortcut key sequence (such as Ctrl-C for Copy or Ctrl-V for Paste - the standard Keyboard shortcuts) with the ''ShortCut'' property of the MenuItem.
+
Është e qartë ekonomikisht  arritja për ri-përdorim të kodit të njëjtë në ngjerjet e ndryshme, më mirë se të shkruarit e ndarë të “Klikimit në linjë” ngjarjeve për çdo kontroll individuale. Sipas parazgjedhjes numri i aksioneve standarde është i para-ngarkuar nga ''StdActns''ose nëse DataAware kontrollet janë duke u përdorur, nga ''DBActns'', dhe këto mund të zgjedhjen duke përdorur Listën e Veprimeve të redaktorit ku paraqitet duke klikuar sustën e djathtë në Listën e Veprimeve të ikonës në Planifikuesin e Formës.
  
It is often helpful to use the Menu controls in conjuction with an ''ActionList'' which contains a series of standard or customised ''Actions''. Menu Items can be linked in the Object Inspector to Actions on the list, and the same actions can be linked to ''Buttons'', ''ToolBar Buttons'', ''SpeedButtons'' etc. It is obviously economic of effort to re-use the same code to respond to the various events, rather than writing separate ''OnClick'' event handlers for each individual control.
+
== Korrigjuesi ==
 +
: ''Ende për të shkruar''.
  
By default a number of standard actions is pre-loaded from ''StdActns'' or, if DataAware controls are being used, from ''DBActns'', and these can be chosen using the ActionList editor which appears when you right-click on the ActionList icon on the Form Designer.
+
shikoni po ashtu [[:kategori: IDE dritare - korigjo]]
  
== The Debugger ==
+
ë
: ''Still to be written''.
 
  
see also [[:category: IDE Window - Debug]]
 
  
== The Lazarus files ==
 
    (Thanks to Kevin Whitefoot.)
 
    (Additions by Giuseppe Ridinò, [[User:Kirkpatc]] and Tom Lisjac)
 
When you save you will actually be saving two files:
 
  
 +
ç
 +
 +
 +
 +
== Skedarët Lazarus ==
 +
    (Faleminderit deri tek  Kevin Whitefoot.)
 +
    (Shtojcat nga Giuseppe Ridinò, [[User:Kirkpatc]] dhe Tom Lisjac)
 +
Kur të ruani në të vërtetë do të ruani dy skedarë:
 +
 
   xxx.pas and yyy.lpr  
 
   xxx.pas and yyy.lpr  
(You save more than that but those are the ones you get to name). The project file (lpr) and the unit file (pas) must not have the same name because Lazarus will helpfully rename the unit (inside the source code) to the same as the unit file name and the program to the name of the project file (it needs to do this or the compiler will probably not be able to find the unit later when referred to in the project file). Of course to be consistent it changes all the occurrences of unit1 to xxx.
+
(Ju ruani më shumë se sa duhet por ato janë që i pranoni pë emërim). Skedari i projektit (lpr) dhe skedari i njësisë (pas) nuk duhet të ketë emrin e njëjtë për shkak se Lazarus do ta riemëron njësinë (brenda në kodin burimor) në të njëjtën sikur emri i skedarit të njësisë dhe programin e emrit të skedarit të projektit (duhet bërë këtë ose përpiluesi me siguri nuk do të mundëson të gjej njësinë më vonë kur është e referuar në skedarin e projektit). Me të vërtet të jetë e pajtueshme, i zëvendëson të gjitha ndodhitë të unit1 (njësisë1) në xxx.
 
+
So if you are saving a project called '''again''', trying to save again.pas and again.lpr fails because unit names and program names are in the same name space resulting in a duplicate name error.
+
Pra nëse e ruani projektin e ashtuquajtur “again”, duke tentuar për të ruajtur again.pas dhe again.plr do të dështon për shkak se emrat e njësive dhe emrat e programeve janë në hapësirën e njëjtë duke rezultuar me gabim me emër të kopjuar.
  
So here is what I ended up with:
+
Pra ka nevojë me atë që mbarova:
  
 
e:/lazarus/kj/lazhello:
 
e:/lazarus/kj/lazhello:
Line 654: Line 441:
 
  -rwxrwxrwx  1 kjwh    root      335 Mar 24 11:07 ppas.bat
 
  -rwxrwxrwx  1 kjwh    root      335 Mar 24 11:07 ppas.bat
  
Note that there are many more files than the two that I thought I was saving.
+
Shënoni se ka më shumë skedarë se dy skedarët të cilat mendova se isha duke i ruajtur.
  
Here is a brief note about each file:
+
Ja një përmbledhje e shënuar rreth cdo skedari:
  
 
'''again.exe:'''
 
'''again.exe:'''
The main program binary executable. Win32 adds an "exe" extension. Linux has none (just the name of the program). This file will be huge in Linux due to the inclusion of debugging symbols. Run the "strip" utility to remove them and substantially shrink the executable size.
+
Programi kryesor ekzekutues binar. Win32 shton "exe" shtojcën. Linux nuk ka asnjë (vetëm emrin e programit). Ky skedarë do të jetë i madh në Linux për shkak të përfshirjeve të simboleve korrigjuese. Ekzekuto "strip" veglën për largimin e tyre dhe kryesisht shkurto madhësinë ekzekutuese.
  
 
'''again.lpi:'''
 
'''again.lpi:'''
(Lazarus Project Information). This is the main information file of a Lazarus project; the equivalent Delphi main file of an application will be the .dpr file. It is stored in an XML format and contains instructions about all the libraries and units required to build the executable file.
+
(Lazarus Informacion i Projektit). Kjo është skedari kryesor informues i Lazarus projektit; skedari kryesor ekuivalent Delphi i aplikacionit do të jetë .dpr skedarë. Është e rezervuar në XML format dhe përmban instruksione rreth të gjitha libraritë dhe njësitë të nevojshme për ndërtimin e skedarëve ekzekutues.
  
 
'''again.lpr:'''
 
'''again.lpr:'''
The main program source file or master file. Despite its lazarus specific extension it is in fact a perfectly normal Pascal source file. It has a uses clause that lets the compiler find all the units it needs. Note that the program statement does not have to name the program the same as the file name. This file is usually fairly small, with just a few statements to initialise, build the forms, run and close the application. Most of the work is done in the unit source files, with suffix '.pas'
+
Skedari i programit kryesor burimor ose skedari kryesor. Pavarësisht nga  shtojcat specifike lazarus në të vërtet është skedar burimor Pascal përsosmërish normal. Përmban fjali që lejon përpiluesin të gjitha njësitë që i nevojiten. Shënoni se formulimet e programit nuk duhet të emërojnë programin sikur emrin e skedarit. Kjo zakonisht është e vogël, me vetëm disa formulime për fillim, ndërto format, ekzekuto dhe mbyll aplikacionin. Puna më e madhe është e bërë në njësinë e skedarëve burimor, me sufiksin '.pas'
  
 
'''againu.lfm:'''
 
'''againu.lfm:'''
This is where Lazarus stores the layout of the form unit, in human readable form. It reflects the properties of the various components, as set in the Object Inspector. Each object description starts with a line:  
+
Kjo është ku Lazarus ruan strukturën e njësisë së formës, në formë të lexueshme për njerëzit. Reflekton vetitë e komponentëve të ndryshme, si komplet në Kontrolluesin e Objekteve. Cdo përshkrim i objekteve nis me rreshtin:  
object xxxx  
+
object xxxx  
   then there follows a list of properties
+
   pasataj vijon lista me veti
   (including embedded or nested objects) then an
+
   (përfshirë objektet e ngulitura apo rrjetore) pastaj
 
  end  
 
  end  
line. Lazarus uses this file to generate a resource file (.lrs) that is included in the initialisation section of the againu.pas unit. Delphi dfm files can be converted to lfm format in the Lazarus IDE using the Tools->Convert DFM file to LFM utility.
+
line. Lazarus e përdor këtë skedarë për krijim të skedarit burimor (.lrs) që përfshin në pjesën instaluese të njësisë againu.pas. Skedarët dfm Delphi mund të konvertohen në lfm format Lazarus IDE duke përdorur Vegla->Konverto DFM skedarin në LFM veglën.
  
 
'''againu.lrs:'''
 
'''againu.lrs:'''
This is the generated resource file which contains the instructions to the program for building the form (if you look in the main Unit file, you will see in the initialization section the line
+
Kjo është skedari i krijuar burimor që përmban instruksionet e programit për ndërtimin e formave (nëse shikoni në skedarin kryesor të Njësisë, do të shihni pjesën filluese në rreshtin (vijën)
 
  {$i againu.lrs}  
 
  {$i againu.lrs}  
which instructs the program to load the resource file). Note that it is not a Windows resource file.
+
Që udhëzon programin për të ngarkuar skedarin burimor). Shënoni se nuk është skedar burimor i Windows-it.
  
 
'''againu.pas:'''
 
'''againu.pas:'''
The unit that contains the code for the form; this is usually the only file that the application programmer needs to edit or inspect, and contains any code specifically supplied by the programmer (especially event handlers).
+
Njësia që përmban kodin për formën; kjo zakonisht është skedari i vetëm të cilin programuesi i aplikacionit nevojitet për ta redaktuar ose kontrolluar, dhe përmban cfardo kodi i furnizuar nga programuesi (posaçërisht mbajtësit e përjashtimeve).
 
+
 
'''againu.ppu:'''
 
'''againu.ppu:'''
This is the compiled unit which gets linked into the executable file together with any other units named in the Uses section.
+
Kjo është njësia e përmbledhur e cila lidhet në skedarin ekzekutues bashkë me cilindo njësi tjetër e emëruar në pjesën përdoruese.
  
 
'''ppas.bat:'''
 
'''ppas.bat:'''
This is a simple script that links the program to produce the executable. If compilation is successfull, it is deleted by the compiler.
+
Kjo është skript e thjeshtë që lidh programin për krijim të ekzekutimit. Nëse kompilimi është i suksesshëm, fshihet prej përpiluesit.
  
== Original contributors and changes ==
+
== Dhënësit origjinal dhe ndryshimet    ==
This page has been imported from the epikwiki [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=LazarusTutorial version].
+
Kjo faqe është e importuar nga epikwiki [http://lazarus-ccr.sourceforge.net/index.php?wiki=LazarusTutorial version].
* Created initial page and template. T. Lisjac - 11/04/2003 [[User:Tom | VlxAdmin]]
+
* Faqe e parë e krijuar dhe shabllon. T. Lisjac - 11/04/2003 [[Përdorues:Tom | VlxAdmin]]
* Inserted a note containing instructions for writing your first Lazarus Program. Suggest an administrator places it in the appropriate place on the Tutorial menu. 3/09/2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Ndërfutur  shënime që përmbajnë instruksione për shkrimin e programit të parë Lazarus. Propozim administratori të vendos atë në vendin e duhur në meninë e Udhëzimeve. 3/09/2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Per above, moved Chris's writeup to the main body of the tutorial [[User:Tom | VlxAdmin]]
+
* Për lartë, shkrimi i Kris-it e zhvendos në trupin kryesor në udhëzuesin [[Përdorues:Tom | VlxAdmin]]
* Began to insert text describing the Lazarus Editor - more to follow! 24 Mar 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Fillon të ndërfut tekstin që përshkruan Lazarus Redaktorin – më shumë në vijim! 24 Mar 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added some more to Lazarus Editor section of Tutorial. 25 Mar 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtuar disa pjesë të Lazarus Redaktorit të udhëzuesit. 25 Mar 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added screenshots and revised some of the page formatting [[User:Tom | VlxAdmin]] 3/25/2004
+
* Shtuar screensots dhe korrigjuar disa prej faqeve të formatuara [[Përdorues:Tom | VlxAdmin]] 3/25/2004
* Moved some of kwhitefoot's comments into Tutorial section. Formatting not quite right, but have to go to bed now! 26 Mar 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Zvhendosur disa komenteve në pjesën Udhëzuese. Formatimi jo i saktë, por duhet të shkoj në krevat tashmë! 26 Mar 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Formatted, added credits and comments. Removed original notes. [[User:Tom | VlxAdmin]] 3/26/2004
+
* Formatuar, shtuar kredi dhe komente. Larguar shënimet origjinale. [[Përdorues:Tom | VlxAdmin]] 3/26/2004
* More material added to Editor section of tutorial. 26 Mar 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Më shumë material shtuar në pjesën e Redaktorit të udhëzuesit. 26 Mar 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* More material added describing the Main Menu. Renamed 'Hello World' to 'Getting Started' and moved it to nearer the top. 31 March 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Më shumë material shtuar duke përshkruar Menynë Kryesore. E riemëruar ‘Hello World’ për ‘Getting Started’ dhe zhvendosur më afër kulmit. 31 March 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Inserted section on Run sub-menu. Some general editing (eg ended each entry with a period to ensure consistency). 9 Apr 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Ndërfutur pjesën në nën-menynë për Ekzekutim. Disa redaktime kryesore (të mabruar. 9 Apr 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Inserted a new section on How to get started with MySQL in FPC/Lazarus. 13 Apr 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Ndërfutur pjesë të re për Si të startohet MySQL FPC/Lazarus. 13 Apr 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Deleted the section on MySQL from here: it has been copied to Lazarus Database section of tutorial. 14 Apr 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Larguar pjesën në MySQL prej këtu: është e kopjuar në bazën e të dhënave Lazarus të pjesës të udhëzuesit. 14 Apr 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added some more to the description of the Editor Main Menu. 18 Apr 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtuar pak më shumë në përshkruesin e Redaktorit të Menysë Kryesore. 18 Apr 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added section on Environment sub-menu. 19 Apr 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Pjesë e shtuar në nën-menynë e Mjedisit. 19 Apr 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added section on Components sub-menu. 4 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Pjesë e shtuar në nën-menynë e Komponentëve. 4 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Adding Tools sub-menu description (incomplete). 7 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtesë e nën-menysë të përshkruesit të (e pambaruar). 7 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added some screenshots to Menu descriptions. 9 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtuar disa screenshots në përshkrimet e Menysë. 9 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Fixed a bit in Environment Options - thanks VincentSnijders. 14 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Fixed a bit in Environment Options - thanks VincentSnijders. 14 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* More additions to Tools sub-menu. 19 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Më shumë shtesa në nën-menynë e Veglave. 19 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added a section on the Button Bar and started work on The Component Palette. 20 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Pjesët e shtuara në shiritin e botonit dhe fillim i punës në paletën e komponentëve. 20 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Posted a description file for the StdCtrls unit of the LCL, in the hope that people will add comments. 26 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Postuar skedar përshkrues për StdCtrls njësinë e LCL, me shpresë se njerëzit do të japin komente. 26 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Edited the StdCtrls file, removing a lot of repetitive material and doing some formatting. It is still far too long. 28 May 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Redaktuar skedarin StdCtrls, larguar mjaftë material dhe bërja e disa formatimeve. Ende është shumë larg. 28 May 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Expanding on the Components Palette. 5 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Plotësimi në Paletën e Komponentëve. 5 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added a lot to the DialogExamples page. 10 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtim i mjaftë faqeve të Shembujve të dialogëve. 10 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Considerable revision of the StdCtrls page, hopefully making it clearer and encouraging people to contribute - particularly in the 'Description' sections. 14 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Keni parasysh revizion të faqeve StdCtrls, me shpresë për të bërë sa më qartë dhe më të motivuar njerëzit për të kontribuar – posaçërisht në pjesët ‘Përshkrim’. 14 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added pages for Menus and Dialogs units (linked to Component Palette description) - please feel free to add to these pages. 14 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtim i faqeve për Meny dhe njësi të Dialogëve (të lidhur me përshkruesin e Paletës së Komponentëve) – ju lutemi, ndjehuni të lirë për të shtuar në këto faqe. 14 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added page for Common Controls (linked to Component Palette). 16 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Faqet e shtuara për Kontrolle të Përbashkëta (lishur me paletën e Komponentëve).16 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added MaskEdit page (linked to Component Palette). 17 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtuar MaskEdit faqen (lishur me paletën e Komponentëve). 17 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added Buttons, ExtCtrls pages (linked to Component Palette). 17 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtim i Botonave, faqeve ExtCtrls (lishur me paletën e Komponentëve). 17 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Edited MainMenu component description page. 23 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Redaktuar faqen përshkruese të Menysë Kryesore të Redaktuar. 23 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Some additions to Common Controls. 28 June 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Disa shtijca në Kontrollët e Përbashkëta. 28 June 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* A new tutorial on Text-mode Pascal programming has been added. 5 July 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Udhëzues i ri në programimin e metodës Tekstuale Pascal është i shtuar. 5 July 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Minor changes to ComCtrls, ExtCtrls, Environment Menu. 10 July [[User:Kirkpatc]]
+
* Ndryshime të vogla të ComCtrls, ExtCtrls, Menyja e Mjedisit. 10 July [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Added FormsTxt, component description page for Component Palette. 20 July 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Shtuar  FormsTxt, faqe përshkruese e komponentit për Paletën e Komponentëve. 20 July 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Some corrections to ConsoleModePascal. 21 July 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Disa përmirësime të ConsoleModePascal. 21 July 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Some small changes to ComponentPalette. 22 July 2004 [[User:Kirkpatc]]
+
* Some small changes to ComponentPalette. 22 July 2004 [[Përdorues:Kirkpatc]]
* Returned after a long absence! Changed link for component descriptions in StdCntls group of ComponentPalette to point directly at the Lazarus on-line help html pages. 25 Sept 2007 [[User: Kirkpatc]]
+
* Lidhje të fiksuar për përshkrimet e komponentëve në pjesët e Kontrolleve Extra të Paletës të Komponentëve. 2 October 2007 [[Përdorues: Kirkpatc]]
* Uploaded some more up-to-date screenshots and fixed links in descriptions of the Menus. 2 October 2007 [[User: Kirkpatc]]
+
* Pjesë të shtuara në Si të përdoren Menyat (të bazuara në temat në LCL Dokumentacionin).  Disa lidhje të caktuara në Paletën e Komponentëve. 4th June 2008 [[Përdorues: Kirkpatc]]
* Fixed links for component descriptions in Extra Controls section of Component Palette. 2 October 2007 [[User: Kirkpatc]]
+
* Disa redaktime dhe shtesa në Skedarët Lazarus. 12th July 2008 [[Përdorues: Kirkpatc]]
* Added sections on How to use Standard Controls etc and How to use Menus (based on topics in the LCL Documentation).  Fixed some links in Component Palette. 4th June 2008 [[User: Kirkpatc]]
 
* Some edits and additions to the Lazarus Files section. 12th July 2008 [[User: Kirkpatc]]
 

Latest revision as of 13:39, 8 December 2021

Deutsch (de) English (en) español (es) suomi (fi) français (fr) magyar (hu) italiano (it) 日本語 (ja) македонски (mk) Nederlands (nl) português (pt) русский (ru) slovenčina (sk) shqip (sq) 中文(中国大陆)‎ (zh_CN) 中文(台灣)‎ (zh_TW)

This is the start of a Lazarus Tutorial. Please feel free to add your experiences to it.

Paraqitje e shkurtë

Lazarus është vegël për zhvillim të hapur dhe të lirë për FreePascal përpiluesin (object pascal), i cili është poashtu burim i hapur. Lazarus IDE (screenshot) është i qëndrueshëm dhe me veçori të pasura programuese të mjedisit për krijimin e aplikacioneve grafike vetë mbajtëse dhe konsole. Aktualisht ekzekutohet në Linux, FreeBSD dhe Win32 dhe furnizon redaktuesin e burimit që mund të përshtatet dhe mjedisin krijues të formave vizuale bahkë me menaxherin e paketit, korigjuesin dhe integrimin e tërë GUI me FreePascal përpiluesin.

Fillim - Program i juaj i parë Lazarus!

(Faleminderit deri tek Përdoruesi:Kirkpatc)

Gjeni, instaloni ([instalim i Lazarus]]) dhe startoni Lazarus i cili po ashtu do të vë në dispozicion FreePascal përpiluesin.

Disa dritare do të paraqiten në tryezë (desktop): menynë kryesore në krye, Object Inspector (kontrolluesi i objekteve) në të majtë, redaktuesin e burimit Lazarus i cili zë pjesën më të madhe të tryezës dhe dritaren e Form1 të gati formuar e cila e përmbys redaktuesin e burimit.

Në krye të dritares Menu, nën vijën e menysë, është reshti i skedës. Nëse skeda "Standard' nuk është e përzgjidhur për momentin, përzgjidheni duke klikuar me miun. Pastaj kërkoni ikonën Button (drejtëkëndëshin me 'OK' mbi të) dhe klikoni mbi të me miun. Pastaj klikoni në dritaren Form1, afërsisht në anën e majtë të mesit. Drejtëkëndëshi i hijëzuar i etiketuar 'Button1' do të shfaqet. Klikoni sërish në ikonën Button në skedën Standard, dhe klikoni në Form1 dritaren afërsisht në anën e djathtë të qendrës: drejtëkëndëshi i etiketuar 'Button2' do të shfaqet.

Tani klikoni mbi Button1 për ta përzgjidhur. Object inspector do të shfaq vetitë e objektit Button1. Afër në krye është një veti e emëruar 'Caption' me vlerë të shfaqur 'Button1'. Klikoni në atë kuti, dhe ndryshoni 'Button1' për 'Press'. Nëse shtypni ENTER ose klikoni në kuti tjetër, do të shihni etiketën e botonit të parë të Form1 të ndryshuar në 'Press'. Tani klikoni në skedën Events në Object Inspector, për të parë ngjarje të ndryshme të cilat mund të shoqërohen me botonin. Këto përfshijnë OnClick, OnEnter, OnExit etj. Përzgjidhni kutinë në të djathtë të OnClick: kutia më e vogël me tre pika (... elipsis) do të shhfaqet. Mbasi që të klikoni mbi të, automatikisht do të kapeni në Source Editor (redaktuesin e burimit) dhe kursori do të vendoset në një pjesë të kodit fillues:

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
 begin
   {Tani shtypni:}    Button1.caption := 'Press again';
   {redaktuesi tashmë ka përfunduar procedurën me}
 end;

Shtyp F12 për të përzgjidhur dritaren Form1 në vend të Source Editor.

Tani redakto vetitë e Button2: kliko në Button2 për të shfaqur vetitë e saj në Object Inspector. Ndrysho vetitë e Caption (emërtimit) për 'Exit' (dalje) në vend të 'Button2'. Tani përzgjidhni skedën Events (të ngjarjeve), dhe klikoni në kutinë për OnClick. Klikoni mbi ... elipsis, dhe do të kapeni në Source Editor, në mes të ndojë procedurë tjetër.

procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);

 begin
 {Tani shtypni:}   Close;
   {redaktuesi tashmë ka përfunduar procedurën me}

end;

Tani shtypni F12 pëe të parë dritaren Form1 sërish. Tani jeni gati për provë për përpilim. Mënyra më e thjeshtë për ta bërë këtë është përzgjidhja 'Run' prej menysë kryesore në krye, dhe pastaj 'Run' opsionin në nën-menynë. Si altenativ mund thjeshtë të shtypni F9. Kjo sëpari do të përpilon dhe (nëse gjithcka është në regull) do të lidh dhe ekzekuton programin tuaj.

Disa dritare të teksteve do të shfaqen dhe të gjitha llojet e porosive të përpiluesit do të shtypen, por përfundimisht dritarja e juaj Form1 do të shfaqet sërish, por pa rrjetë prej pikave; kjo është dritarja kryesore aktuale e aplikacionit tuaj, dhe është duke pritur që ju ti shtytni botonat pse në rastin e kundërt të bashkëveproni me të.

Provoni të klikoni mbi botonin e etiketuar 'Press'. Do të vëreni se do të ndryshohet në 'Press again' ('Shtypni sërish'). Nëse e shtypni sërish, do të thotë 'Press again'!!

Tani shtypni mbi botonin e shënuar 'Exit'. Dritarja do ë mbyllet dhe programi do të del. Dritarja origjinale Form1 me rrjetën prej pikash do të shfaqet, e gatshme për pranimin e më shumë aktiviteteve redaktuese.

Do të kurseni shumë punë tani (dhe shpesh!!) duke përgjidhur Project > Save Project As > emri_i_juaj_i_përgjidhur.pas

Sesioni i dytë.

Hapeni sërish Projektin e ruajtur. Në dritaren Form1 klikoni mbi botonin 'Press' (Button1) për ta përzgjidhur. Përzgjidhni skedën 'Events' në Object Inspector, klikoni mbi anën e djathtë të kutisë afër onClick, klikoni mbi ... elipsis, që të shkoni prapa në pikën e duhur në Source Editor.

Redaktoni kodin tuaj për të lexuar sikur në vijim:

 procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
{Bën përdorimin e vetisë Tag, duke parametrizuar atë në 0 ose 1}
 begin
   if Button1.tag =0 then
   begin
     Button1.caption := 'Press again';
     Button1.tag := 1
   end else
   begin
     Button1.caption := 'Press';
     Button1.tag := 0
   end
 end;

Ruajeni punën tuaj, përpiloni sërish dhe ekzekutoni. botoni i majtë tashmë do të ndryshon gjendjen në mes dy porosive alternative.

Ajo qe ngel është në favor tuaj!

Nëse preferoni të shkruani Console- ose Pascal programe të bazuara tekstuale (p.sh. nëse jeni duke ndjekur kursin themelor për programim Pascal, ose duhet që të shkruani programe që përdoren në batch modin ose për programim të sistemit), mundeni akoma ta përdori Lazarus për redaktim, përpilim dhe ekzekutim të programit tuaj. Krijon një mjedis ideal për zhvillim në Pascal. Shihni Console Mode Pascal.

Redaktuesi

Kur ta startoni lazarus për herë të parë, varg i dritareve të ndara dhe ndërprerë ose ‘floating’ dritareve do të paraqiten në tryezën tuaj.

Së pari, ekzekutimi nëpër kulmin e tryezës, është i titulluar “”Lazarus Editor vXXXXXX – project1”” (i cili më pas do të modifikohet për të reflektuar emrin e projektit tuaj të hapur aktual). Kjo është dritarja kryesore kontrolluese e projektit tuaj, dhe përmban Main Menu (menynë kryesore) dhe Component Palette (paletë me komponentë).

LazMain GTK2-sq.png


Nën dritaren Lazarus Editor (redaktuesin Lazarus) do të shfaqet Object Inspector dritaren në të majtë dhe Lazarus Source Editor në të djathtë. Aty mund të ketë dritare tjetër e vogël e etiketuar Form1 , duke mbuluar dritaren e Redaktuesit të Burimit Lazarus. Nëse kjo nuk shfaqet menjëherë, mund të shfaqet duke shtypur celësin “F12”, i cili e ndryshon gjendjen në mes pamjes së Redaktuesit të Burimit dhe pamjen e Formës. Dritarja e Formës është ajo në të cilën ju do të formoni ndërfaqe grafike për aplikacionin tuaj, deri sa Redaktuesi i Burimit është dritarja e cila shfaq Pascal kodin i shoqëruar me aplikacionin të cilin jeni duke e zhvilluar. Operacioni i Kontrolluesit të Objektit është i diskutuar në detale më poshtë ndërsa Paleta e Komponentëve është e përshkruar.

Kur startoni projekt të ri (ose kur startoni Lazarus për të parën herë) do të formohet Formë e parazgjedhur, e cila përbëhet prej një kuti në të cilën ka rrjetë prej pikash për t’ju ndihmuar të vendosni komponentët e ndryshme të formës dhe mbi krye ku i përmban “”Minimizo””, “”Maksimizo”” dhe “”Mbyll botonët”” . Nëse klikoni me kursorin e miut tuaj kudo qoftë në kutinë, do të shihni vetitë e kësaj forme të paraqitura në Kontrolluesin e Objektit në anën e majtë të tryezës.

Dritaret tjera të cilat mund të bëhen të dukshme gjatë punës: Kontrolluesi i Projektit, i cili përmban detale të skedarëve të përfshira në projektin dhe lejon që të shtoni skedarë në ose të fshini skedarë prej projektit tuaj: dritarja e “Porosisë”, e cila i shfaq porosit e përpiluesit, gabimet ose raportet e progresit në projektin tuaj: nëse Lazarus është i startuar prej ndonjë terminali, terminali origjinal do të ngel i dukshëm dhe detalet e porosive të përpiluesit po ashtu janë të shtypura aty.


Menyja Kryesore

For a detailed description of every menu item which is accessible from the Lazarus IDE Main Menu, please refer to the Main menu/sq page.

Shiriti i Botonit

Shiriti i vogël i veglave në të majtë të dritares kryesore të redaktorit, vetëm ma poshtë se Menyja Kryesore dhe në të majtë të Paletës me Komponentë, përmban bashkësi të butonave të cilat përsërisin zgjedhjet e Menysë Kryesore që përdoren më shpesh:

Njësi e Re, Hap (me shigjetën-poshtë për paraqitje të listës lësho-poshtë të skedarëve që përdoren më shpesh), Ruaj, Ruaj të gjitha, Formë e Re, Ndryshim të gjendjes Formë/Njësi (p.sh. shfaq ose formën ose burimin e kodit e), Paraqit Njësitë, Paraqit Format, Ekzekuto (p.sh. përpilo dhe Ekzekuto), Pauzë, Hap Brenda, Hap Mbi (dy të fundit janë funksione Korrigjuese).

Paleta e Komponentëve

Shiriti i veglave i skeduar paraqet numër të madh të ikonave që paraqesin komponentët që zakonisht përdoren për ndërtimin e Formave.

Secila skedë shkakton paraqitjen e bashkësive të ndryshme të ikonave, duke përfaqësuar grup funksional të komponentëve. Ikona më në te majtë në çdo grup të skeduar është shigjetë e pjerrët që gjendet në anën e majtë, i ashtuquajtur Vegël Përzgjedhëse. Nëse lejoni kursorin e miut të rri pezull mbi cilëndo prej ikonave në Paletën e Komponentëve, duke mos klikuar mbi ikonën, titulli i asaj komponentë do të del lartë (pop-up). Shënoni se cilido titull fillon me ‘T’ – kjo tregon ‘Tipi’ ose më saktësisht ‘Klasëa’ prej komponentësh. Nëse përzgjidhni komponentë për shtim në formë, Klasa shtohet në tipi pjesën e ndërfaqepjesë e Njësi (zakonisht si pjesë e përgjithshme të TForm1) dhe “instancë” e asaj klase shtohet në var pjesën (zakonisht sikur ndryshore e Form1). Cilado “Metodë” që e konceptoni për përdorim nga Forma ose Komponentët (p.sh.Procedurat ose Funksionet) do të vendosen në implementim pjesën e Njësisë.

Në listën vijuese të Komponentëve, do të gjeni lidhje të skedarëve që përmbajnë përshkrime të Njësive në të cilat ato janë gjetur. Nëse dëshironi të zbuloni rreth vetive të një komponentë të posaçme, shpesh vlen të shikohet në Trashëgimin e asaj komponentë dhe pastaj duke shqyrtuar vetitë e tipit bazë prej nga është i prejardhur. Për shembull, për të kuptuar TmaskEdit po ashtu është e dobishme të kontrollohet TCustomMaskEdit.

SKEDAT (emrat janë kryesisht vetë-shpjegues):

Component Palette Standart-sq.png
Komponentët e përdorur më shpesh: TMainMenu, TPopupMenu, TButton, TLabel, TEdit, TMemo, TToggleBox, TCheckBox, TRadioButton, TListBox, TComboBox, TScrollBar, TGroupBox, TStaticText, TRadioGroup, TCheckGroup, TPanel, TActionList
Component Palette Additional-sq.png
Më shumë, komponentët e përdorur më shpesh: TBitBtn, TSpeedButton, TImage, TShape, TBevel, TPaintBox, TNotebook, TLabeledEdit, TSplitter, TMaskEdit, TCheckListBox, TScrollBox, TApplicationProperties, TStringGrid, TDrawGrid, TPairSplitter
Component Palette Common Controls-sq.png
TTrackBar, TProgressBar, TTreeView, TListView, TStatusBar, TToolBar, TUpDown, TPageControl, TImageList
Component Palette Dialogs-sq.png
TOpenDialog, TSaveDialog, TSelectDirectoryDialog, TColorDialog, TFontDialog, TOpenPictureDialog, TSavePictureDialog, TCalendarDialog, TCalculatorDialog

Disa procedura apo funksione Dialog të dobishme nuk paraqiten në Paletën, por lehtë përdoren si thirrje direkt prej programit tuaj burimor.

Për disa shembuj të mirë të përdorimit të Komponentëve shikoni $LazarusPath/lazarus/shembuj nëndosjen e instalimit tuaj burimor. Shumë programe shfaqin si të përdoren dialogët dhe komponentët tjera drejtpërdrejt duke mos përdorur IDE dhe paletën e komponentëve. Të gjitha komponentët janë plotësisht dhe në mënyrë eksplicite të përcaktuar në Pascal programin kryesor. Tjera shembuj të programeve bëjnë përdorim të plotë të IDE. Disa shembuj nuk punojnë drejt: do të duhet të luani rreth shtigjeve dhe lejeve të skedarëve ose dosjeve. Nëse dëshironi të përpiloni cilindo prej shembujve, siguroni se keni leje për lexim/shkrim/ekzekutim të skedarëve dhe dosjeve, ose kopjo skedarët në dosjen ku keni leje të duhura.

Provoni të ekzekutoni programin ‘testoni të gjitha’ të shihni menynë e komponentëve në dispozicion bashkë me test shembullin e vogël për të shumtën e tyre; pastaj kontrollo kodin për të zbuluar si ato punojnë!

  • Misc
Component Palette Misc-sq.png
TColorButton, TSpinEdit, TArrow, TCalendar, TEditButton, TFileNameEdit, TDirectoryEdit, TDateEdit, TCalcEdit, TFileListBox
  • Kontroll e të dhënave
Component Palette DataControls-sq.png
Data-aware components, which largely replicate the Standard and Additional groups but are applicable to Databases: TDBNavigation, TDBText, TDBEdit, TDBMemo, TDBImage, TDBListBox,TDBComboBox, TDBCheckBox, TDBRadioGroup, TDBCalendar, TDBGroupBox, TdbGrid
  • Qasje e të dhënave
Component Palette DataAccess-sq.png
TDatasource
Component Palette System-sq.png
TTimer, TIdleTimer, TProcess
  • SynEdit
Component Palette SynEdit-sq.png
Grup komponentësh për ndihmë me gjuhët tjera dhe veglat e softuerit. SynEdit është kontroll e përparuar redaktuese me më shumë vija, për Borland Delphi, Kylix and C++Builder. Mbështet theksim të sintaksës dhe përfundim të kodit, dhe përfshin eksportues për html, tex he rtf. Është kontroll e plotë VCL/CLX, që donë të thotë se nuk është mbështjellëse për kontrolat Microsoft Windows dhe nuk është e nevojitur run-time (kohë-ekzekutimi); koj e bën SynEdit komponentë platform kaluese. Pajtueshmëria me FreePascal është po ashtu e planifikuar dhe SynEdit është komponentë redaktuese në Lazarus IDE. Shiko synedit at sourceforge. TSynEdit, TSynAutoComplete, TSynExporterHTML, TSynMacroRecorder, TSynMemo, TSynPasSyn, TSynCppSyn, TSynJavaSyn, TSynPerlSyn, TSynHTMLSyn, TSynXMLSyn, TSynLFMSyn, TSynUNIXShellScriptSyn, TSynCssSyn, TSynPHPSyn, TSynTeXSyn, TSynSQLSyn, TSynMultiSyn

Si të përdoret Paleta

Që të përdoret Paleta, duhet që të ketë formë të hapur në pamje në redaktorin (nëse nuk ka, përzgjidh Skedar -> Formë e Re). Klikoni mbi ikonën nv skedën e duhur të Paletës për komponentën që dëshironi ta përdorni, pastaj klikoni në Formën, afër ku dëshironi që komponenta të paraqitet. Kur komponenta e dëshiruar shfaqet, mundeni ta përzgjidhni duke klikuar me miun, pastaj zhvendosni atë në vendin e caktuar në Formë ku dëshironi dhe rregulloni madhësinë e saj. Rregullimet mund të bëhen në paraqitjen duke ndryshuar fotografinë vetë në Formë me përdorimin e miut ose duke ndryshuar Vetinë e përshtatshme në Redaktorin e Objekteve për atë komponentë.

Nëse instaloni komponentë plotësuese, qoftë ato që keni shkruar vetë, apo disa që vijnë si paketë prej disa burimeve tjerë, pastaj skeda speciale me ikona të përshtatshme do të shfaqen në Paletën e komponentëve tuaja. Këto komponenta të reja mund të përzgjidhen dhe përdoren në format tuaja në mënyrë të njëjtë sikur ato që furnizohen sipas parazgjedhje.

Si të përdoren Kontrollet Standarde, Kontrollet e Përgjithshme dhe Kontrollet e Zgjeruara

Njësitë StdCtrls, ComCtrls and ExtCtrls përmbajnë definicione dhe përshkrues të disa prej më shumë kontrolleve përgjithësisht që përdoren për ndërtimin e Formave dhe Objekteve tjera në Aplikacionet Lazarus

Shumë prej kontrolleve të objektivit final të cilat zhvilluesi i aplikacionit dëshiron ti përdor, sikur TButton, TMemo, TScrollBar etj, ka klasë përkatëse sikur TCustomButton, TCustomMemo or TCustomScrollBar. Disa nga vetitë dhe metodat relevante të kontrolleve të objektivit final janë të përcaktuara (dhe shpjeguara) më tërësisht në TCustomXXX klasën, dhe janë të trashëguara prej kontrolleve të objektivit final .

Nëse lëshon komponentin e redaktorit të formës nuk ju nevojitet të shtoni kod në mënyrë eksplicite për të krijuar atë. Komponenti është automatikisht i krijuar nga IDE bashkë me formën dhe i shkatërruar kur forma është shkatërruar.

Sido që të jetë, nëse krijoni komponentin nga ana juaj me kod mos harroni ta bëni të lirë kur nuk do të jetë i nevojshëm.

Nëse vendosni komponentin në Planifikuesin e Formës dhe kërkoni në Kontrolluesin e Objektit, mund të vëzhgoni ndryshimet e vetive.

Për shembull, nëse vendosni botonin (TButton) në formën, klikoni mbi të për ta përzgjedhur, pastaj zhvendoseni për rreth formës me miun, mund të shihni vlerat e ndryshimeve lart dhe në të majtë në Kontrolluesin e Objekteve për pasqyrimin e pozitës së re. Nëse përdorni shiritat e objekteve që u ndryshohet madhësia për rregullimin e madhësisë, mundeni ta shihni vetitë për Madhësi dhe Lartësi të ndryshohen po ashtu.

Në anën tjetër, duke përdorur Kontrolluesin e Objekteve, mundeni të përzgjidhni vlerë e shoqëruar me vetinë sikur lartësi dhe tipin në vlerën e re; mundeni të shihni madhësinë e objektit në ndryshimin e formës për pasqyrimin e vlerës së re.

Mundeni po ashtu në mënyrë eksplicite ti ndryshoni vetitë e objektit në kod duke shtypur (në pjesën e duhur të Implementimit të redaktorit burimor), për shembull

         Form1.Button1.Height := 48;

Nëse shtypni këtë vlerë në redaktorin burimor dhe pastaj e kërkoni mbrapa në Projektuesin e Formës, do të shihni se botoni në Formë ka marrë madhësi të re. Vlera e re po ashtu do të shfaqet në Kontrolluesin e Objekteve.

Në përmbledhjen, aty janë rreth tre mënyra të ndryshme për përcaktimin e çdo vetie të objektit:

  • duke përdorur miun,
  • duke vendosur vlerën në Kontrolluesin e Objekteve,
  • ose në mënyrë eksplicite duke shkruar kodin.

Komponentët të përcaktuar në këto Njësi kanë disa veti që janë të përgjithshme për të shumtën e tyre dhe vetitë tjera të cilat janë specifike për komponentët individuale. Do ti përshkruajnë ato që janë më të përgjithshme. Vetitë jo të zakonshme dhe specifike-kontrolluese do të shpjegohen për kontrollet individuale.

Ndihmë plotësuese mundet gjithmonë arrihet me përzgjedhje të vetisë apo fjalës çelës, në Kontrolluesin e Objekteve apo në Redaktorin burimor duke shtypur F1. Do të kapet nga shfletuesin juaj Ndihmës në faqen e duhue në dokumentacion.

Nëse përshkrimi i vetisë në atë faqe është i domosdoshëm, mundeni të navigoni deri tek përshkruesi përkatës në klasat e vjetra, duke përzgjedhur lidhjet në listën trashëguese ose duke përzgjedhur Tipin e vjetër në deklarimin e objektit.

Konstruktori: sikur Krijo rezervon memorie dhe burime të sistemit që nevojiten për objektin. Ato po ashtu thërrasin ndërtuesin e çdo nën-objekti i pranishëm në klasën.

Destruktori: Largon objektin dhe rezervimin e memories dhe të burimeve. Nëse thërrisni Prish për objekt i cili nuk është instaluar deri më tani do të krejon gabim. Gjithmonë përdorni E lirë metodën për mos rezervim të objekteve, për shkak se kontrollon qoftë vlera e objektit është nil para se të kërkohet Prish.

Merr parashikimet vijuese gjatë krijimit të Prish metodës:

  • Deklaro Prish me udhëzim parandalues, për shkak se është metodë virtuale.
  • Gjithmonë thirr 'Prish të trashëguar;' sikur send i fundit në kodin e destruktorit.
  • Kini kujdes se përjashtimet mund të rriten në konstruktorin në rast se nuk ka memorie të mjaftueshme për krijimin e objektit, ose diçka tjetër merë kaheje të gabuar. Nëse përjashtimi nuk është i zgjedhur brenda konstruktorit, objekti do të jetë vetëm pjesërisht i ndërtuar. Në këtë rast Prish do të thirret kur ju nuk do të shpresoni atë, pra desktruktori juaj duhet të kontrollon nëse burimet janë me të vërtetë të rezervuara para ekspozimit të tyre.
  • Kujtohuni për thirrje të lirë për të gjitha objektet e krijuara në konstruktorin.


Disa veti të përgjithshme të shfletuara
VetiDomethënie
Veprim Veprimi kryesor apo ngjarja e shoqëruar me objektin. Për shembull përzgjedhja e ‘Dil’ botonit mundet të shkakton ‘Mbyll’ veprimin
Drejtvendos Përcakton mënyrën në të cilën objekti është duke u nënvizuar me objektin burimor. Vlerat e mundshme janë alTop (e vendosur në krye duke përdorur gjerësinë e plotë në dispozicion), alBottom, alLeft (e vendosur në majtë duke përdorur lartësinë e plotë në dispozicion), alRight. alNone (vendos kudo në kontrollin burimor) ose alClient (merr hapësirën në dispozicion afër kontrolleve të vendosura në krye, në fund, në të majtë apo në të djathtë)
Spiranca Përdoret për të mbajtur kontroll të distancës së caktuar prej skajeve të caktuara të kontrolleve prindore. Për shembull [akBottom, akRight] do të ruajnë kontrollin e largësisë së caktuar prej këndit të djathtë poshtë.
Vetëpërzgjedhje Kur është e saktë, kontrolli redaktues do të përzgjedh gjithë tekstin kur do të pranon fokusin ose kur çelësi Hap është i shtypur.
E Vetëpërzgjedhur E sakta tregon se redaktimi ose kontrolli i kutisë kombo sapo ka ekzekutuar operacionin për Vetëpërzgjedhje kështu që klikimet e pjesërishme të miut vazhdojnë normal duke mos e përzgjedhur tekstin.
Hapësira e kufizuesit Hapësira rreth skajeve në mes kontrollit të Ankoruar dhe prindit të tij.
Emërtim Teksti që paraqitet në ose afër kontrollit; duhet në mënyrë të pëlqyeshme të jep shenjë funksionit të rregullimit ose instruksion sikur ‘Mbyll’ ose ‘Ekzekuto’. Sipas parazgjedhjes Emërtimi është i vendosur të jetë i njëjtë sikur vetia për ‘Emër’ dhe zhvilluesi i aplikacioneve duhet që të zëvendëson tekst të kuptimplotë në vend të vlerave të parazgjedhura.
CharCase Tregon si teksti është i shfaqur në kontrollin e tekstit redaktues: Normal (duke mbajtur shkronjat e fjalëve të shkruar prej përdoruesit), i konvertuar ne kapitale, ose jo kapitale
Kufizime Vendos madhësitë minimale dhe maksimale për një rregullim. Nëse madhësia e rregullimit është e ndryshuar dimensionet e reja janë gjithmonë brenda në rangun e caktuar këtë. Ju duhet të kini kujdes gjatë parametrizimit të këtyre opsioneve të cilat nuk janë në konflikt me parametrat për Drejtë vendosje dhe Spiranca.
Ngjyra Ngjyra të përdoret për vizatim të rregullimit ose për të shkruar tekstin.
E Mundësuar Veti buluan përcakton qoftë apo jo një rregullim është i aftë që të përzgjidhet dhe për të kryer një aksion. Nëse nuk është E mundësuar, shpesh është E zbehur jashtë në Formën.
Font Fonti të përdoret për shkrim të tekstit të shoqëruar me kontrollin –emërim apo etiketë, ose vargjet tekstuale të përfshira në kontrollin. Hyrja në Kontrolluesin e Objekteve zakonisht ka (+) kuti në të majtë, dhe me zgjedhje të kësaj kutie zbulon opsionet përpara si bashkësinë e karaktereve, ngjyrave dhe madhësisë.
Informatë Pjesë e vogël informative të tekstit pop-up që paraqitet nëse kursori i miut rri pezull mbi rregulluesin.
Elementet Lista e 'Sendeve' të cilët objekti i përmban, si grupi i imazheve, vargu i vijave të tekstit, numri i veprimeve është një listë veprimesh, etj.
Vijat Grup vargjesh, që përmbajnë të dhënat tekstuale në kontrollet me më shumë se një vijë të vetme të dhënash, sikur Kutia e Redaktorit apo Ktia Kombo. Grupa është e indeksuar me zero, p.sh. vijat janë numëruar [0..numLines-1]
Emri Treguesi për të cilin kontrolli është i njohur në programin. IDE jep emër të bazuar të përzgjedhur në tipin themelor, për shembull instancë e suksesshme e TBitButton duhet të emërohet Form1.BitBitton1 dhe Form1.BitButton2; është te aplikacioni i programuesit që ofron emra më kuptim t plotë si ExitButton dhe OKButton. Sipas parazgjedhjes Emri i kontrollit është i aplikuar në Emërtimin për atë kontroll, por teksti i Emërtimit mundet të ndryshohet veçmas.
PopUpMeny Dritare që përmban informacion me meny të ndjeshme tekstuale në atë pop-up ku botoni i djathtë i miut është i klikuar në objektin.
Pozicion (ose Krye, E majtë) Përcakton ku ndodhet kontrolli në formën apo dritaren prind
Vetëm për lexim Vetia boolean e cila, nëse është E saktë, tregon se përmbajtja e kontrollit mund të lexohet prej përdoruesit ose procedurës thirrëse, por nuk mund të shkruhet apo ndryshohet.
Shfaq Informatën Lejon dritare të vogël që përmban tekst të ndjeshëm. Ndihmë apo përshkrimet tjera do të paraqiten kur kursori i miut ‘rri pezull’ mbi kontrollin.
Madhësi (ose Lartësi dhe Gjerësi) Dimensionet e kontrollit
Stili Opsionet në dispozicion për Stil varen prej renditjes të Kontrollit duke e marrë parasysh: për shembull Stili mund të jetë i caktuar nga TFormStyle, TBorderStyle, TButtonStyle etj.
Rendit Skedën Integer i përcaktuar ku skedat e pjesëve në Formën ku ajo kontroll gjendet
Ndal Skedën Vetia Boolean në të cilën nëse është e Saktë kjo kontroll në pjesën e objekteve të cilat përdoruesi mund ti kap duke shtypur me sukses çelësin Skeda
Teksti Vargu i tekstit paraqet të dhënat aktuale që kjo kontroll i përmban. E ap;ikn kryesisht në Tekst, Memo dhe tipa të objekteve ListVargu. Numri më i madh i operacioneve të redaktimit (si Përzgjidh, Pastro, Prej, Kopjo) janë të treguar në këtë pjesë të objektit, që mban vargun aktual për tu redaktuar. Nëse kontrolli përmban më shumë se një vijë të vetme prej tekstit, për shembull TMemo or TComboBox, atëherë elementet tekstuale janë të radhitura sikur grupe prej vargjesh (zero-indeksuar, p.sh. i numëruar prej [0..numLines-1]) in Vijat.
E dukshme Nëse është Saktë, objekti mundë të shihet në Formën; nëse është Gabim, objekti është i fshehur
Thyerje e fjalës Flamur logjik që shfaq qoftë apo jo thyerja e fjalës është në dispozicion, nëse fjala vjen deri në fund të reshtin dhe do të jetë shumë e gjatë për resthin, ajo do të thyhet në rreshtin.

Shumë veprime janë në përgjithësi të listuar në skedën e ‘Ngjarjeve’ në Kontrolluesin e Objekteve. Nëse përzgjidhni hyrje në listën, Kutia Kombo do të paraqitet me Lësho Poshtë dukq shfaqur çdo veprim të cilat janë të përcaktuar më parë dhe lejojnë që të zgjidhni një që është i shoqëruar me këtë ngjarje. Si alternativ mundeni të përzgjidhni shenjën që tregon heqjen e tekstit (tre pika ...) dhe ju do të kapeni në një hapësirë të Redaktorit burimor ku mundeni të filloni shtypjen e instruksioneve të veprimeve tuaja për ngjarjen e përzgjedhur.

Derisa numër i madh i ngjarjeve janë në dispozicion për cilëndo kontroll, në praktikë është e domosdoshme vetëm shtimi i disa prej tyre. Për të shumtën e veprimeve, është e patjetërsueshme të furnizohet me kodim të ‘OnClick’; për më shumë veprime komplekse do të duhet të jetë e domosdoshme po ashtu furnizim për ‘OnEntry’ (kur kursori i miut hyn në kontrollin dhe jep fokusin) dhe ‘OnExit’ (kur kursori i miut e lenë Kontrollin); ose to të duheni të shkruani mbajtës gabimesh për 'OnChange' dhe 'OnScroll', varësisht prej natyrës të kontrollit parcial me të cilin jeni duke pasur punë.

Menyja pop=up që shfaqet kur të klikoni djathtë një objekt në Planifikuesin e Formës ka elementin e parë: 'Krijo ngjarje të parazgjedhur' dhe me zgjedhjen e këtij opsioni do të ketë efekt të njëjtë sikur me zgjedhjen e shenjës që tregon heqjen e tekstit (për tre pika) në Kontrolluesin e Objektit për ngjarjen e parazgjedhur, zakonisht OnClick: jeni në zonën e implementimit të Redaktorit burimor, mundeni ta shtypni kodin për mbajtësin e ngjarjeve.

Strategjia e përgjithshme në programimin Objekt-Orientues është të furnizon Listë me veprime me aftësitë për hyrje, largim ose redaktim të numrit të para caktuar të veprimeve prej nga më saktë munden të përzgjidhen për përdorim në cilëndo instancë të pjesërishme.


Disa veprime të përgjithshme të Aksioneve
Veprim Domethënie
Ndryshim në linjë Veprim kapet nëse është zbuluar çfarëdo ndryshimi (p.sh. zhvendos miun, kliko miun, shtyp çelësin, redakto i tekstin, ndërro fotografinë, etj)
Klikim në linjë Veprimi kapet kur botoni i majtë i miut është i klikuar. Kjo zakonisht është veprimi kryesor apo i parazgjedhur i kontrollit; për shembull me klikimin e botonit ose kutisë zgjedhëse fillon veprimi i shoqëruar me këtë kuti zgjedhëse. Si alternativ filloni procesin e përzgjedhjes, si fillim në Kutin Tekstuale ose Përkujtesë (Memo), ose sinjalizim të fillimit të ngjyrosjes me Laps pse Brushë
Kliko Metoda për matje efektin e klikimit të kontrollit në kodin. Kjo metodë është më shpesh e gjetur në kontrollet e tipave të Botonit (TButton, TBitBtn, TSpeedButton etj). Procedure mund të shkruhet që thirrën kodin e njëjtë sikur verimi Klikim në linjë. Kjo aftësi mund të jetë pjesërisht e dobishme nëse aktivimi i njërit veprim me klikimin do të shkakton aktivim të kontrolleve në mënyrë hierarkike dhe metoda për klikim mund të përdoret për fillimin e veprimit në vend se përdoruesi në mënyrë eksplicite të klikon në më shumë kontrolle.
Lësho-Poshtë në linjë Veprimi do të jetë gjatë manovrave Zvarrit-Lësho, kur miu përdoret për ‘kapje’ të elementit ose disa teksteve etj. dhe duke zhvendosur për rreth ekranit në vend të ri.
Hyrje në linjë Veprimi kapet kur kursori i miut hyn në zonën e zaptuar nga objekti, zakonisht duke transferuar fokusin në atë objekt. Kjo mund ti përfshin ndryshimet në paraqitjen e objektit sikur theksimi ose rritja e kufijve.
Dalje në linjë Veprimi kapet kur miu zhvendoset jashtë zonës të objektit, zakonisht gjatë bartjes të fokusit jashtë objektit.
çelësi shtyp në linjë Veprimi kapet për çdo çelës-shtypës. Ndryshëm nga çelësi poshtë në linjë , i cili thjeshtë reagon në tastin që është poshtë, qoftë apo jo fokusi për kontrollin e dhënë vetëm se ishte poshtë. çelësi shtyp në linjë (OnKeyPress) kërkon që çelësi të jetë i shtypur për derisa fokusi është në kontrollin.
çelësi poshtë në linjë Veprimi kapet nëse çelësi është poshtë për derisa fokusi është në kontrollin. Ndryshëm nga çelësi shtyp në linjë – për shembull çelësi mund tashmë të jetë poshtë kur fokusi i futur në këtë kontroll, ndonëse celësi shtyp në linjë kërkon që çelësi të jetë i shtypur derisa fokusi është në kontrollin.
çelësi lartë në linjë Veprimi kapet nëse çelësi është lartë (p.sh. nuk është i shtypur) derisa fokusi është në kontrollin.
Zhvendos miun në linjë Zhvendos miun poshtë – veprimi kapet nëse kursori i miut zhvendoset derisa fokusi është në këtë kontroll.
Miu në linjë poshtë Veprimi kapet nëse botoni i miut është poshtë derisa fokusi është në kontrollin.
Miu në linja Lartë Veprimi kapet nëse botoni i miut është lartë derisa kursori është mbi veprimin. Implikon se botoni i miut ishte më parë poshtë dhe është i liruar. Shembulli kur kursori futet në kontrollin por botoni i miut ende nuk është shtypur është i mbuluar me Hyrje në linjë ose Hyrje e miut në linjë.
Ndryshim i madhësisë në linjë Veprimi kapet kur kontrolli është ndryshuar madhësia. Mund të përfshin ri-vendosje të tekstit ose përzgjedhje të madhësisë së fontit të ndryshëm, etj.

Si të përdoren Menytë

Informata për krijimin e Menyve për Formën tuaj

TMainMenu është Menyja Kryesore në krye të më shumë formave; planifikuesit e formave munde ti përshtatin duke zgjedhur elemente të ndyshme të menysë. TPopupMenu është dritare e menysë që hapet prej vendi ne vend, zakonisht e ndjeshme ndaj tekstit, detaleve dhe zgjedhjeve kur botoni i saktë i miut është i klikuar afër kontrollit.

Menyja Kryesore është komponentë jo e dukshme: ajo është, nëse është e përzgjedhur nga Paleta e Komponentit dhe e vendosur në Formën, nuk do të paraqitet në Kohën-ekzekutuese. Në vend të asaj, shiriti i menysë me strukturë të përcaktuar nga Redaktori i Menysë do të paraqitet. Menytë pop-up, të vendosur në formën me përzgjedhje të ikonës nga Paleta e Komponentëve, do të shfaqet si të tërë po të mos botoni i djathtë i miut është i klikuar në veprimin që përmban atë meny.

Për ta parë Redaktorit e Menysë, kliko djathtë në Menynë Kryesore ose Menynë Pop-up të ikonë në formën tuaj. Kutia pop-up do të shfaqet, që fton të futni elemente në shiritin e Menysë.

Kutia e Redaktorit është e paraqitur, duke përmbajtur Botonin e etiketuar Element i Ri. Nëse klikoni të djathtin boton në atë kuti, pop-up menyja do të shfaqet e cila lejon të shtoni element të ri para ose mbas (gjatë nivelit të njëjtë) ose të krijoni nën-meny me mundësi për shtim të mëtutjeshëm të elementeve poshtë (ose lart) të elementit të ri në kolonën tatëpjetë.

Çdo apo të gjithë ‘Elementet e Menysë’ të cilat i shtoni mund të konfigurohen duke përdorur Kontrolluesin e Objekteve.

Së paku mundeni që çdo element ti jepni ‘Emërtim’ që do të shfaqet në Shiritin e Menysë (ju mundeni po ashtu ti jepni çdo elementi “Emër” kuptimplotë). Emërtimi duhet të tregon aktivitetin për të përzgjedhur, sikur “Hap Skedarin” ose “Mbyll”, “Ekzekuto” ose “Braktis”.

Nëse dëshironi fjalë të veçantë në Emërtimin të jenë të shoqëruar me tast shkurtores, ajo fjalë duhet të lartësohet me shenjën &&. Elementi i Menysë në kohën-ekzekutuese do të shfaqet me fjalë shkurtore e nënvizuar dhe me shtypjen e tastit të fjalës do të ketë efektin e njëjtë sikur me përzgjedhje të elementit të menysë. Si alternativ mundeni të zgjidhni vargëzim të tastit shkurtores (sikur Ctrl-C për Kopjim ose Ctrl-V për Ngjitje – tastat shkurtores standard të Tastierit) me vetinë “ShortCut” të Elementeve të Menysë.

Shpesh është e dobishme të përdoren kontrollet e Menysë në lidhje me “Listat Vepruese” të cilat përmbajnë seri të “Veprimeve” standarde dhe të përshtatur. Elementet e Menysë mund të jenë të lidhur në Kontrolluesin e Objekteve në Veprimet në listën dhe veprimet e njëjta mund të lidhen me Buttons, ToolBar Buttons, SpeedButtons etj.

Është e qartë ekonomikisht arritja për ri-përdorim të kodit të njëjtë në ngjerjet e ndryshme, më mirë se të shkruarit e ndarë të “Klikimit në linjë” ngjarjeve për çdo kontroll individuale. Sipas parazgjedhjes numri i aksioneve standarde është i para-ngarkuar nga StdActnsose nëse DataAware kontrollet janë duke u përdorur, nga DBActns, dhe këto mund të zgjedhjen duke përdorur Listën e Veprimeve të redaktorit ku paraqitet duke klikuar sustën e djathtë në Listën e Veprimeve të ikonës në Planifikuesin e Formës.

Korrigjuesi

Ende për të shkruar.

shikoni po ashtu kategori: IDE dritare - korigjo

ë


ç


Skedarët Lazarus

   (Faleminderit deri tek  Kevin Whitefoot.)
   (Shtojcat nga Giuseppe Ridinò, User:Kirkpatc dhe Tom Lisjac)

Kur të ruani në të vërtetë do të ruani dy skedarë:

  xxx.pas and yyy.lpr 

(Ju ruani më shumë se sa duhet por ato janë që i pranoni pë emërim). Skedari i projektit (lpr) dhe skedari i njësisë (pas) nuk duhet të ketë emrin e njëjtë për shkak se Lazarus do ta riemëron njësinë (brenda në kodin burimor) në të njëjtën sikur emri i skedarit të njësisë dhe programin e emrit të skedarit të projektit (duhet bërë këtë ose përpiluesi me siguri nuk do të mundëson të gjej njësinë më vonë kur është e referuar në skedarin e projektit). Me të vërtet të jetë e pajtueshme, i zëvendëson të gjitha ndodhitë të unit1 (njësisë1) në xxx.

Pra nëse e ruani projektin e ashtuquajtur “again”, duke tentuar për të ruajtur again.pas dhe again.plr do të dështon për shkak se emrat e njësive dhe emrat e programeve janë në hapësirën e njëjtë duke rezultuar me gabim me emër të kopjuar.

Pra ka nevojë me atë që mbarova:

e:/lazarus/kj/lazhello:

total 4740  free 76500
-rwxrwxrwx   1 kjwh     root  4618697 Mar 24 11:19 again.exe
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root     3002 Mar 24 11:21 again.lpi
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root      190 Mar 24 11:18 again.lpr
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root      506 Mar 24 11:08 againu.lfm
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root      679 Mar 24 11:08 againu.lrs
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root      677 Mar 24 11:08 againu.pas
-rw-rw-rw-   1 kjwh     root     2124 Mar 24 11:08 againu.ppu
-rwxrwxrwx   1 kjwh     root      335 Mar 24 11:07 ppas.bat

Shënoni se ka më shumë skedarë se dy skedarët të cilat mendova se isha duke i ruajtur.

Ja një përmbledhje e shënuar rreth cdo skedari:

again.exe: Programi kryesor ekzekutues binar. Win32 shton "exe" shtojcën. Linux nuk ka asnjë (vetëm emrin e programit). Ky skedarë do të jetë i madh në Linux për shkak të përfshirjeve të simboleve korrigjuese. Ekzekuto "strip" veglën për largimin e tyre dhe kryesisht shkurto madhësinë ekzekutuese.

again.lpi: (Lazarus Informacion i Projektit). Kjo është skedari kryesor informues i Lazarus projektit; skedari kryesor ekuivalent Delphi i aplikacionit do të jetë .dpr skedarë. Është e rezervuar në XML format dhe përmban instruksione rreth të gjitha libraritë dhe njësitë të nevojshme për ndërtimin e skedarëve ekzekutues.

again.lpr: Skedari i programit kryesor burimor ose skedari kryesor. Pavarësisht nga shtojcat specifike lazarus në të vërtet është skedar burimor Pascal përsosmërish normal. Përmban fjali që lejon përpiluesin të gjitha njësitë që i nevojiten. Shënoni se formulimet e programit nuk duhet të emërojnë programin sikur emrin e skedarit. Kjo zakonisht është e vogël, me vetëm disa formulime për fillim, ndërto format, ekzekuto dhe mbyll aplikacionin. Puna më e madhe është e bërë në njësinë e skedarëve burimor, me sufiksin '.pas'

againu.lfm: Kjo është ku Lazarus ruan strukturën e njësisë së formës, në formë të lexueshme për njerëzit. Reflekton vetitë e komponentëve të ndryshme, si komplet në Kontrolluesin e Objekteve. Cdo përshkrim i objekteve nis me rreshtin: object xxxx

  pasataj vijon lista me veti 
  (përfshirë objektet e ngulitura apo rrjetore) pastaj 
end 

line. Lazarus e përdor këtë skedarë për krijim të skedarit burimor (.lrs) që përfshin në pjesën instaluese të njësisë againu.pas. Skedarët dfm Delphi mund të konvertohen në lfm format në Lazarus IDE duke përdorur Vegla->Konverto DFM skedarin në LFM veglën.

againu.lrs: Kjo është skedari i krijuar burimor që përmban instruksionet e programit për ndërtimin e formave (nëse shikoni në skedarin kryesor të Njësisë, do të shihni pjesën filluese në rreshtin (vijën)

{$i againu.lrs} 

Që udhëzon programin për të ngarkuar skedarin burimor). Shënoni se nuk është skedar burimor i Windows-it.

againu.pas: Njësia që përmban kodin për formën; kjo zakonisht është skedari i vetëm të cilin programuesi i aplikacionit nevojitet për ta redaktuar ose kontrolluar, dhe përmban cfardo kodi i furnizuar nga programuesi (posaçërisht mbajtësit e përjashtimeve).

againu.ppu: Kjo është njësia e përmbledhur e cila lidhet në skedarin ekzekutues bashkë me cilindo njësi tjetër e emëruar në pjesën përdoruese.

ppas.bat: Kjo është skript e thjeshtë që lidh programin për krijim të ekzekutimit. Nëse kompilimi është i suksesshëm, fshihet prej përpiluesit.

Dhënësit origjinal dhe ndryshimet

Kjo faqe është e importuar nga epikwiki version.

  • Faqe e parë e krijuar dhe shabllon. T. Lisjac - 11/04/2003 VlxAdmin
  • Ndërfutur shënime që përmbajnë instruksione për shkrimin e programit të parë Lazarus. Propozim administratori të vendos atë në vendin e duhur në meninë e Udhëzimeve. 3/09/2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Për lartë, shkrimi i Kris-it e zhvendos në trupin kryesor në udhëzuesin VlxAdmin
  • Fillon të ndërfut tekstin që përshkruan Lazarus Redaktorin – më shumë në vijim! 24 Mar 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar disa pjesë të Lazarus Redaktorit të udhëzuesit. 25 Mar 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar screensots dhe korrigjuar disa prej faqeve të formatuara VlxAdmin 3/25/2004
  • Zvhendosur disa komenteve në pjesën Udhëzuese. Formatimi jo i saktë, por duhet të shkoj në krevat tashmë! 26 Mar 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Formatuar, shtuar kredi dhe komente. Larguar shënimet origjinale. VlxAdmin 3/26/2004
  • Më shumë material shtuar në pjesën e Redaktorit të udhëzuesit. 26 Mar 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Më shumë material shtuar duke përshkruar Menynë Kryesore. E riemëruar ‘Hello World’ për ‘Getting Started’ dhe zhvendosur më afër kulmit. 31 March 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Ndërfutur pjesën në nën-menynë për Ekzekutim. Disa redaktime kryesore (të mabruar. 9 Apr 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Ndërfutur pjesë të re për Si të startohet MySQL në FPC/Lazarus. 13 Apr 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Larguar pjesën në MySQL prej këtu: është e kopjuar në bazën e të dhënave Lazarus të pjesës të udhëzuesit. 14 Apr 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar pak më shumë në përshkruesin e Redaktorit të Menysë Kryesore. 18 Apr 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Pjesë e shtuar në nën-menynë e Mjedisit. 19 Apr 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Pjesë e shtuar në nën-menynë e Komponentëve. 4 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtesë e nën-menysë të përshkruesit të (e pambaruar). 7 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar disa screenshots në përshkrimet e Menysë. 9 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Fixed a bit in Environment Options - thanks VincentSnijders. 14 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Më shumë shtesa në nën-menynë e Veglave. 19 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Pjesët e shtuara në shiritin e botonit dhe fillim i punës në paletën e komponentëve. 20 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Postuar skedar përshkrues për StdCtrls njësinë e LCL, me shpresë se njerëzit do të japin komente. 26 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Redaktuar skedarin StdCtrls, larguar mjaftë material dhe bërja e disa formatimeve. Ende është shumë larg. 28 May 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Plotësimi në Paletën e Komponentëve. 5 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtim i mjaftë faqeve të Shembujve të dialogëve. 10 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Keni parasysh revizion të faqeve StdCtrls, me shpresë për të bërë sa më qartë dhe më të motivuar njerëzit për të kontribuar – posaçërisht në pjesët ‘Përshkrim’. 14 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtim i faqeve për Meny dhe njësi të Dialogëve (të lidhur me përshkruesin e Paletës së Komponentëve) – ju lutemi, ndjehuni të lirë për të shtuar në këto faqe. 14 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Faqet e shtuara për Kontrolle të Përbashkëta (lishur me paletën e Komponentëve).16 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar MaskEdit faqen (lishur me paletën e Komponentëve). 17 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Shtim i Botonave, faqeve ExtCtrls (lishur me paletën e Komponentëve). 17 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Redaktuar faqen përshkruese të Menysë Kryesore të Redaktuar. 23 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Disa shtijca në Kontrollët e Përbashkëta. 28 June 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Udhëzues i ri në programimin e metodës Tekstuale Pascal është i shtuar. 5 July 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Ndryshime të vogla të ComCtrls, ExtCtrls, Menyja e Mjedisit. 10 July Përdorues:Kirkpatc
  • Shtuar FormsTxt, faqe përshkruese e komponentit për Paletën e Komponentëve. 20 July 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Disa përmirësime të ConsoleModePascal. 21 July 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Some small changes to ComponentPalette. 22 July 2004 Përdorues:Kirkpatc
  • Lidhje të fiksuar për përshkrimet e komponentëve në pjesët e Kontrolleve Extra të Paletës të Komponentëve. 2 October 2007 Përdorues: Kirkpatc
  • Pjesë të shtuara në Si të përdoren Menyat (të bazuara në temat në LCL Dokumentacionin). Disa lidhje të caktuara në Paletën e Komponentëve. 4th June 2008 Përdorues: Kirkpatc
  • Disa redaktime dhe shtesa në Skedarët Lazarus. 12th July 2008 Përdorues: Kirkpatc